Çeşitli sebeplerle henüz emekli olmadan memuriyetten ayrılan ya da erken yaşta emekli olup sonradan pişman olan çok sayıda memur okurumuz tekrar eski görevlerine dönmelerinin mümkün olup olmadığını merak etmektedir.
Okuyucularımızın merak ve suallerine cevap olmak üzere belirtilen konuları bu yazımızda değerlendirdik.
Memuriyetten kapıyı çarpmadan ayrılanlar şanslı
Devlet memuru olmak herkese nasip olmayan müstesna bir görevdir. Dolayısıyla devlet adına halka hizmet eden devlet memurunun çeşitli sebeplerle emekli olmadan iyi düşünmesi her şeyden önce memuriyete ve sosyal güvenliğe ait haklarını ve sorumluluklarını öğrenerek hareket etmesi lehinedir. Zira belli bir hizmet süresini ve şartlarını yerine getirerek ayrılan memurlar ileride emekli olduklarında emeklilik ikramiyelerini almaları imkân dâhilinde bulunmaktadır.
Memur ve diğer kamu görevlisi olarak geçen sürelere emekli ikramiyesi verilmesi için İş Kanununda yer alan kıdem tazminatı şartları esas alınmaktadır. Buna göre ikramiyeye hak kazanmada Emekli Sandığı Kanunu kapsamında çalışan memurlardan Hizmetlerin Birleştirilmesi Kanununa göre 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında emekli aylığı bağlananlar, memuriyet sürelerinin eski (1475 sayılı) İş Kanunu’nda belirtilen kıdem tazminatına hak kazandıran şartlara uygun biçimde sona ermesi şartlarına bakılarak işlem yapılmaktadır.
Bu esaslar dikkate alınmadan memuriyetten istifa hâlinde çalışılmış olan süreler için emeklilik ikramiyesi ödenmemektedir.
Memuriyetten ayrılmada “çekilme” prosedürüne uymak avantajlı
Devlet memurluğundan “istifa” hâlinde kapıyı çarpmadan ayrılmak memurun lehinedir. Zira gün gelir memuriyete geri dönüş olabilir. Okuyucularımıza tavsiyemiz. “ÇEKİLME” düzenlemelerine uygun hareket etmek en mantıklı ve lehte olan yoldur.
Çekilme; devlet memurunun bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunmasıdır. Bunun için 657 sayılı Kanunun 94. Maddesine göre memurluktan çekildiğinin dilekçede belirtilmesi elzemdir.
Çekilmek isteyen memur yerine atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteğinin kabulüne kadar görevine devam eder. Yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği veya yerine bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek görevini bırakabilir. Olağanüstü mazeretle çekilenler, üstüne haber vermek şartıyla bir ay kaydına tabi değildirler. Çekilen devlet memurlarından devir ve teslim ile yükümlü olanlar, bu işlemlerin sonuna kadar görevlerini bırakamazlar. Hizmet icaplarına göre devir ve teslim işlemleri için gerekli sürelere uymak zorundadır.
Belirtilen prosedürün gereklerini yerine getirerek kendi istekleriyle memuriyetten çekilenler daha sonradan yeniden memurluğa dönmek isteyenlerin, Devlet Memurları Kanununda belirtilen bekleme sürelerini doldurmuş olmaları hâlinde, atanmak istedikleri kamu kurum ve kuruluşlarına başvurmaları gerekmektedir.
Bu durumda olanların, Devlet Memurları Kanununa tabi memur olarak istihdamları, durumlarına uygun boş kadro bulunması ve hizmetlerine ihtiyaç duyulması hâlinde, başvuracakları kamu kurum ve kuruluşlarının takdirinde bulunmaktadır.
Emeklilerin yeniden devlet memuru olmaları
Devlet Memurları Kanunu’nda; "T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli olanlardan (emeklilikle ilgili görevlere yeniden atanamayacaklar hariç) sınıfında yazılı nitelikleri taşımakta bulunanların kurumlarında boş kadro bulunması şartıyla yeniden memurluğa alınabilmelerine yönelik açık kapı bulunmaktadır.
Ancak herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik veya yaşlılık aylığı alanların kamu kurum ve kuruluşlarında istihdam edilmeleri hâlinde emekli aylıklarının kesildiğini belirtelim. Başka bir anlatımla hem emekli aylığı alarak hem de kamuda yeniden çalışarak göreve başlamak birkaç istisna dışında mümkün değildir.
Diğer yandan Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre adi malullük ve vazife malullüğü aylığı alanların, anılan Kanunun mülga 98. maddesine uygun olarak yeniden memur kadrolarına atanmalarının da mümkün olduğunu belirtelim.
Yaptığımız açıklamalar çerçevesinde, yeniden memurluğa dönmek isteyen emeklilerin, atanmak istedikleri kamu kurum ve kuruluşlarına başvurmaları gerektiğinin altını çizelim...
Türkiye | İsa KARAKAŞ
