Sözleşmeler hayatın her alanında uygulama yeri olan akitler olup, amacı sözleşmeye taraf olanların ve 3 şahısların haklarını korumak, anlaşılan konuları işin veya hizmetin yerine getirilme şartlarını, süresini, tatarını, hukuki kapsamını, teminatını, ödeme şekli gibi konularda taraf olanlar arasında ileride çıkabilecek anlaşmazlıkların giderilmesi için yargıya sunulan yazılı metinlerdir.
Sözleşmeler mal alımlarında genelde önceden hazırlanarak önümüze konan karınca duası diye tabir edilen nitelikte olmaları ve ayrıca sözleşmeye Hakim Taraf tabir edilen düzenleyenin haklarını daha çok korunmak üzere hazırlanması bakımından sıkça tüketici hakem heyetlerini ve yargıyı meşgul etmektedirler.
Sözleşmelerde Hukuk kurallarına aykırı hüküm konulamaz konulsa da geçersiz/yok hükmündedir. Bir başka husus ta Sözleşme de karşı tarafı zor duruma düşürecek derecede hükümler olması ve haksız zenginleşme ye yer verilmesi yargı tarafından çoğu zaman bozulmaktadır.
|
Sözleşmelerin feshi taraflar arasında imzalanan 2.500 TL değerindeki bir taşıma sözleşmesinin tek taraflı olarak fesih edilmesinde damga vergisi ile harç olacak mı? Noter düzenlediği kağıda İhbarname yazması vergilendirmeyi değiştirecek mi?. |
Damga Vergisi bakımından
488 sayılı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I. Akitlerle ilgili kâğıtlar" başlıklı bölümünün A/5 fıkrasında, fesih namelerin (belli parayı ihtiva eden bir kağıda taalluk edenler dahil) nispi damga vergisine tabi olduğu,
Harçlar Kanunu bakımından,
492 sayılı Kanuna bağlı (2) sayılı tarifenin "I- Değer veya ağırlık üzerinden alınan nispi harçlar" başlıklı bölümünün 1 inci maddesinde, muayyen bir meblağı ihtiva eden her nevi senet, mukavelename ve kağıtlardan beher imza için nispi harç alınacağı; "II- Maktu harçlar" başlıklı bölümünün "Mukavele feshi harcı" başlıklı 10 uncu maddesinde de, değeri belli bir borç veya bir taahhüdün ikrarını tazammun etmeyen mukavelelerin feshinde beher imza için maktu harç alınacağı
Hükümleri gereğince;
Daha önce düzenlenmiş bir sözleşmede yer alan açık hükme istinaden tek taraflı irade beyanıyla sözleşmenin sonlandırıldığının bildirilmesine ilişkin olarak düzenlenen ve mahiyeti itibarıyla fesihname olduğu anlaşılan Ancak söz konusu "İhbarname" başlıklı kağıdın,
Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I/A-5 fıkrası uyarınca damga vergisine,
Harçlar Kanununa bağlı (2) sayılı tarifenin I/1 inci maddesine göre harca tabi tutulması gerekmektedir. (1)
İhbarname diye düzenlense bile asıl amaç sözleşmenin fesih edilmesini amaçlandığı için vergilendirmede Gerçek mahiyet esastır.
08.03.2021
Saygılarımla,
Memduh ÖZCAN
SMMM
Kaynak: (1) Gaziantep Vergi Dairesi Başkanlığı 31.08.2020 tarih
16700543-155[17-515-210]-47478 sayılı özelgesi
