Yaklaşık 30 yıl önce bu işlemlerin hiçbirini yapamaz, her iş için ilgili devlet daireleri ve kurumlara gider saatlerimizi harcardık. Bazen tüm günümüz kurumlarda, acil işimizi çözmek için geçer ve kimi zaman ilgili memurun ‘mesai bitti’ denilerek işimiz yarım kalır ve ertesi gün tekrar kamu kurumunun yolunu tutardık. Bin bir sitem, öfke ve çileyle…
Günümüzde ise özellikle son 10 yıldır, evimizden bile çıkmadan masa başında, bilgisayarda ya da cep telefonumuzda başvuru yapacağımız kurumun sayfasına, e-devlet üzerinden girilerek daha hızlı, güvenli ve kolayca işlem yapabiliyoruz.
E-devlete girdiğimizde, her geçen gün vatandaşın işini kolaylaştıracak ve zamanını alan birçok işlemin dijital ortamda kolaylıkla çözüleceği, uygulama ve olanakların arttığını görüyoruz. Vergi ödemeden nüfus işlemine, sigorta primi ödemesinden yargı süreciyle ilgili davalara, tapu, ikamet bilgisi, noter başvuru ve randevu sürecine dair hepsini, tek bir yerden üstelik yol ve mesai harcamadan kısa sürede gerçekleştirebiliyoruz.
Noterde çileli bekleyiş
Saatlerce sırada kuyruk bekleyerek harcanan zaman bize kalıyor. Bu anlamda vatandaşa da devlet destekli uygulamayla yapılan her işlem güven sağlıyor. Saatlerce sıra bize ne zaman gelecek stresi ve kaygısı, günümüzde bazı kurumlarda halen yaşanabiliyor.
Bu kurumlardan bir tanesi de noterler. Geçenlerde vekâlet işlemi için gittiğim noterde, numara alıp sıramı bekledim ve neredeyse bir günümü aldı. Dar bir ofis ve kalabalık bir ortam. Herkesin işinin acil olması, haliyle tartışmalara ve öfkeye de neden olabiliyor.
Şunu düşünmeden edemedim. Her şey dijitalleşirken notere gitmek niye? Noterlerde e-randevu uygulaması var fakat birçok işlemimizi, günümüzde notere gidip çözmek ve onca işimizi bırakıp oflayıp, puflayan ve sitem eden insanlarla birlikte sıramızı bekleyip, ‘bugün biter mi bu çileli gün’ diyerek zamanımızı harcıyoruz.
Noterlerin çalışma saatlerine baktığımızda; resmi belgenin onayı, vekâletnamenin düzenlenmesi, satış işlemi ya da sözleşmeler gibi birçok işlemde, hukuki açıdan noterler önem taşıyor. Emeklilik sözleşmesinden tapu devrine, taşınmaz satış sözleşmesinden mirasçılık belgesine, vasiyetnameden emanetin saklanmasına, defter onayından ihbarname ve ihtarnameye, tebligat işleminden bir dilden başka bir dile ya da bir yazıdan başka bir yazıya çevirme işlemlerine kadar notere başvurmak gerekebiliyor.
Özellikle büyükşehirlerde, trafik ve çalışma koşullarının yoğunluğu ve ulaşımda yaşanan aksaklıklar nedeniyle, saatlerce noterde sıra beklememek için noterlerin çalışma saatlerini bilerek, program yapmak zaman kazandırabilecektir.
Noterde e-uygulamalarla vatandaşa hizmet veriliyor
Noterlerin hafta sonu çalışmasına yönelik düzenleme, 6 Kasım 2025 tarihli Resmi Gazete ile yayımlanarak yürürlüğe girdi. Noterler, 6 Nisan 2019 tarihinden bu yana, nöbetçi noterlik uygulamasıyla vatandaşlara hizmet veriyordu. Ayrıca dijital dünyada hızla gelişen teknolojinin de faydasıyla, noter işlemlerinde de e-uygulamalar yoluyla, vatandaşa hizmet verilmeye başlandığı görülüyor. Harç ve vergiler de kredi kartıyla noterlerde, ödeme yöntemine geçildi. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte güvenli ödeme sistemi, parmak iziyle kimlik doğrulama ve e-randevu ile birçok yeni uygulama, noter işlemlerinde hız ve zaman kazanılmasını sağlıyor.
Yeni düzenlemede noterlerin tatil günlerinde, çalışma saati ve nöbet sisteminin netleştirildiği göze çarpıyor. Cumartesi ve pazar günleri resmi tatil günlerine denk gelmemek üzere nöbet tutulacağı, tatil günlerinde ise sadece vasiyetname veya acil işlemler yapılabileceği dikkat çekiyor.
En az dört ve en fazla yirmi noterin bulunduğu illerde en az bir noter, yirmiden fazla noterin bulunduğu yerlerde ise toplam noter sayısının en az yüzde beşi kadar noterlik, nöbetçi olacak. Nöbet listeleri noter odaları tarafından hazırlanıp, Türkiye Noterler Birliği ( TNB) onaylayıp yayımlıyor. Noterlerin çalışma saatleri, hafta sonu da 09:00-17:00 ve 12:30-13:30 arası da öğle tatili oluyor.
Noterlerde hafta içi yaşanan yoğunluk, yapılan işlem ve belgelere göre eksiklik olması halinde belgenin tamamlanarak notere gidilmesi, vatandaşın zamanını iyi kullanması açısından önemli. Böylece tek seferde tüm işlemler yapılmış olabilecek.
Nöbetçi noterlikle yoğunluk azalacak
Yeni düzenlemede eskisine göre çok fazla bir değişiklik olmadığı da göze çarpıyor. Noter işleminin aksamaması ve noterde acil işlemlerin hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesine de olanak sağlıyor. Vatandaşların noter hizmetine erişimini hızlandırmak amaçlı yapılan bu uygulamada, özellikle çalışan ve iş yerinden izin alamayıp ya da hasta olup gelemediği durumlarda, nöbetçi noter uygulamasıyla mevcut yoğunluğun da azalmasına yardımcı olabilecek.
Büyükşehirlerde Kadıköy, Şişli, Beşiktaş gibi ilçelerde nüfus yoğunluğu da dikkate alındığında ve acil bir noter işiniz olduğunda, e-randevuyu aldınız fakat gidemediniz. Tekrar ertesi güne ve çileli bir sıra bekleyip, sıra size geldiğinde ise evraklarınız da eksik ve yanınızda ödeme yapacağınız yeterli paranız da yoksa, hiçbir işlem yapamadan evin yolunu tutuyorsunuz. Katlandığınız onca yol, trafik ve stres ile dönüyorsunuz.
Tüm bu sıkıntıları yaşamak yerine, günümüzde birçok kuruma e-devlet üzerinden sağlanan olanaklarla hızla ulaşırken, bu dijital çağda sıra beklemek niye? Hafta sonu da tüm günümüzü yolda ve noterde geçirmek yerine vatandaşa sunulan e-başvuru, uzaktan işlem, güvenli ödeme sistemi, defter onaylama, e-tespit gibi yeni e-uygulamalara bir yenisi daha eklenebilir. Vatandaşın, bu çileye katlanmak zorunda olmayacağı, zamanını harcamayacağı, daha hızlı, kolay ve güvenli yeni e’ler hayatımıza girebilecek mi?
Tek tuşla bunun gibi birçok uygulamaya erişimin, hem maliyetsiz hem de hızlı olacağı hayali, kim bilir belki yakın gelecekte mümkün hale gelebilir…
