<p style="text-align: justify;">Hayat sigortası ile sağlık sigortası yaptıranların sayısı Türkiye’de giderek yaygınlaşıyor. Özellikle hayat ve sağlık sigortası tercih ediliyor.</p> <p style="text-align: justify;">Gelir Vergisi Kanunu’nun 63. Maddesi uyarınca, ücretle çalışan kişilerin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat sigortası poliçeleri için ödedikleri primlerin yüzde 50’si ile ölüm, kaza, sağlık, hastalık, sakatlık, işsizlik, analık, doğum ve tahsil sigortası poliçeleri için ödenen primlerin tamamı gelir vergisi matrahından indirilebiliyor. İndirim konusu yapılacak primler toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin yüzde 15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamıyor.</p> <p style="text-align: justify;">Bireysel emeklilik sistemine 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren yüzde 25 (şu an yüzde 30) oranında devlet katkısı uygulamasına başlandığı için BES için yatırılan primler gelir vergisi matrahından indirilemiyor.</p> <p style="text-align: justify;">Ödenen primlerin vergiye tabi ücret matrahından indirilebilmesi için poliçenin sigorta primlerinin merkezi Türkiye’de bulunan bir emeklilik veya sigorta şirketi ile yapılması gerekiyor.</p> <p style="text-align: justify;">İndirim konusu yapılacak primlerin toplamı, ödendiği ayda elde edilen ücretin yüzde 15’ini ve yıllık olarak da 12 aylık asgari ücret tutarını aşamıyor. Yıl içinde asgari ücrette yapılan değişiklikler, indirim yapılacak tutarların hesabında dikkate alınıyor.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>HANGİ KAZANÇLARDA İNDİRİM YAPILABİLİR?</strong></p> <p style="text-align: justify;">İndirim konusu yapılacak prim tutarının tespitinde esas alınacak ücret, işverence çalışana hizmeti karşılığında ödenen maaş, prim, ikramiye, sosyal yardımlar ve zamlar gibi vergiye tabi sürekli nitelikteki ödemelerin brüt tutarlarının toplamından oluşuyor. Gider karşılığı yapılan, örneğin görev için seyahat nedeniyle ödenen harcırah gibi ödemeler bu hesaplamada dikkate alınmıyor.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>PRİMİNİ ÜÇ AYLIK VEYA YILLIK ÖDEYENLER</strong></p> <p style="text-align: justify;">Şahıs sigorta priminin birkaç aylık veya yıllık dönemler itibarıyla defaten ödenmesi halinde, önce yapılan ödemenin bir aylık tutarı belirleniyor. Her bir aya isabet eden miktar, o aylara ait çalışan hissesi olarak hesaplanan limiti aşmamak şartıyla ücret matrahından indirim yapılıyor.</p> <p style="text-align: justify;">Aylık olarak hesaplanan indirime konu prim tutarı, ödeme belgesinin işverene ibraz edildiği ay dahil olmak üzere, izleyen aylarda ücret matrahının tespitinde dikkate alınıyor. Şahıs sigorta priminin birkaç aylık veya yıllık dönemler halinde defaten ödenmesi halinde, yapılan prim ödemesinin tutarı, ödeme belgesinin işverene verildiği tarihten sonraki primin ait olduğu aylara bölünmek suretiyle, indirime konu olabilecek aylık tutar tespit ediliyor.</p> <p style="text-align: justify;">Primlerin vergi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilmesi için gelirin elde edildiği dönem ile ilişkili olması ve bu dönem sonuna kadar ödenmesi gerekiyor. Bu nedenle, ücretlere ilişkin indirim uygulanabilmesi için en geç ilgili ay sonuna kadar ödenmiş olması şartı aranıyor.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>VERGİ AVANTAJI NE KADAR?</strong></p> <p style="text-align: justify;">Örneğin kendisi, eşi ve çocukları için ayda 5 bin lira sağlık sigortası primi ödeyen kişinin aylık brüt kazancı da 40 bin lira ise (prim tutarı aylık brüt kazancının yüzde 15’i olan 6 bin liradan az olduğundan) ödediği primin tamamını vergi matrahından indirir. Bu kişi yüzde 20 vergi diliminde iken 1000 TL, yüzde 27 vergi diliminde iken de 1.350 TL daha az vergi ödeyeceği için eline geçen net ücret artar.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>MEMURLAR DA YARARLANIR</strong></p> <p style="text-align: justify;">Hayat ve şahıs sigorta primlerinin vergi matrahından indirilmesi hakkından memurlar da yararlanır. Ancak, mesleklerine göre memurların bazı ödemeleri gelir vergisi kesintisine tabi olmayabiliyor. İndirim yapılırken sadece vergi kesintisine tabi ödemeler dikkate alınır. Örneğin, Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarına yapılan silahlı kuvvetler tazminatı, asayiş tazminatı, dalış tazminatı gibi ödemeler gelir vergisine tabi olmadığı için, bu kazançlar indirim konusu yapılabilecek tutar hesabında dikkate alınmaz.</p> <p style="text-align: justify;"><strong>ÖDEME BELGELERİ İŞYERİNE VERİLMELİ</strong></p> <p style="text-align: justify;">Hayat sigortası ile sağlık sigortası gibi şahıs sigorta primlerinin vergi matrahından indirilerek daha az vergi ödemek için ödeme belgelerinin işverene verilmesi gerekir. İşveren, bu belgeye dayanarak matrahta indirim yapacak ve çalışan adına daha az vergi yatıracak. Çalışanın bir sonraki ay bordrosuna yansıtarak daha yüksek net ücret verecek.</p> <p style="text-align: justify;">Habertürk | Ahmet KIVANÇ</p>