2016 yılından bugüne kadar uygulaması devam eden asgari ücret desteği ile ilgili çok sayıda soru almaktayım.Son durum nedir bu konuda nelere dikkat etmeliyim v.b sorular sıkça sorulmakta. Konuyla ilgili ayrıntılı açıklamalara aşağıda yer verilmiş olup işverenlerimize de önemli bir hatırlatma yapılmıştır.
2016 yılı, 2017 yılı, 2018 yılı ocak ile 2018 Eylül dönemi, 2019 yılı, 2020 yılı, 2021, 2022 yılı temmuz ile 2022 yılı aralık dönemi ile 2023 yılı ilk yarısında uygulanmış olan asgari ücret desteğine 2023 yılı temmuz ila 2023 yılı aralık döneminde de devam edilecektir.
15/07/2023 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanan 7456 sayılı Kanunun asgari ücret desteğine ilişkin17’inci maddesi ile 5510 sayılı Kanuna geçici 96’üncü madde eklenmiştir. Eklenen madde ile 01/07/2023-31/12/2023 dönemi için asgari ücret desteği 500 TL olarak kararlaştırılmıştır.
Resmi Gazetede yayımlanan 7456 sayılı Kanuna göre;
• 2023 yılında, 2023 yılı öncesi tescil edilen işyerleri için prime esas günlük kazancı 324 TL, toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 647 TL ve Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerleri için 863 TL ve altında olan, 2023 yılında tescil edilen işyerleri için ise uzun vadeli sigorta kollarına tabi tüm sigortalıların çalışma gün sayısının; günlük 16,66 TL ile çarpılması sonucu bulunacak tutar kadar , 2023 yılı temmuz ila aralık ayı döneminde asgari ücret desteği sağlanacaktır.
• 2023 yılı asgari ücret desteği sağlanacak ayındaki uzun vadeli sigorta kollarına tabi sigortalı sayısının, 2022/ Ocak ila 2022/Aralık aylarında bildirilen en düşük sigortalı sayısının altına düşmemesi gerekmektedir. 2023 yılından önce tescil edilen işyerleri için belirlenen en düşük sigortalı sayısının altında sigortalı bildirimi yapılan 2023 Temmuz ile aralık aylarına/dönemindeki aylar için destek verilmeyecektir.
• 500 TL tutarındaki asgari ücret desteği 2023 yılının temmuz ila aralık ayı döneminde uygulanacaktır.
• İlgili ayda 01/07/2023-31/12/2023 dönemine ait aylık brüt asgari ücretin onda birini (1.341,45 TL) geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda SGK tarafından yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri hakkında asgari ücret desteği uygulaması devam edecektir.
• Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir.
• Asgari ücret desteğinden yararlanmak için herhangi bir başvurma şartı bulunmamaktadır.
Geriye Dönük Verilen Ek Prim Beyannamelerinde İşverenlere Önemli Bir Hatırlatma
İşverenlerimiz kimi zaman işe iade davası veya ücret uyuşmazlıklarına dair davalar sonucunda, mahkeme kararına istinaden geriye dönük olarak ek prim hizmet beyannamesi verebilmektedir. SGK, bu şekilde mahkeme kararına istinaden verilen ek prim beyannamelerini gerekçe göstererek, işverenin o yıla dair almış olduğu asgari ücret desteğinin tamamını iptal ederek geri almaktadır. İşyeri ölçeğine göre bazen bu tutar milyonlarca lirayı bulmaktadır.
Örnek: İşverenin 2018 yılında iş sözleşmesini feshettiği personel, son ikramiyesini almadığı gerekçesiyle dava açmış ve kazanmıştır. Mahkeme kararına göre işçiye ikramiyesini ödeyen işveren, bunun için SGK’ya 2018 yılına ait ek prim belgesi vermiştir. SGK, bu belge sebebiyle işverenin 2018 yılında aldığı asgari ücret desteğinin tamamını iptal ederek işverene borç çıkarmıştır.
Böyle bir duruma mahal vermemek için işverenlerimize tavsiyemiz;
• Fesih aşamasında, sonradan ek prim belgesi vermeyi gerektirecek ücret uyuşmazlıklarını (kıdem-ihbar dışındaki ödemeler) mümkün olduğunca arabulucu tutanağı ile uzlaşıya bağlayarak ödemenizi tavsiye ediyoruz. Aksi halde sonradan ek prim belgesi düzenlemeyi gerektirecek her ödeme, örnekte yer aldığı üzere problem olmaktadır.
• Arabulucu tutanağı mümkün olmadıysa veya sehven unutulduysa, ek prim belgesi gerektiren ödeme için mahkeme kararından önce işverenin kendiliğinden ek prim belgesi düzenlemesini tavsiye ediyoruz. Zira işverenin kendiliğinden verdiği ek belgeler için asgari ücret desteği iptali söz konusu değildir.
• Eğer ilk iki seçenek de mümkün olmadı ve SGK tarafından söz konusu yaptırım uygulandıysa, bu işlemin itiraz ve dava konusu yapılmasını tavsiye ederiz. Zira SGK tarafından uygulanan bu yaptırım, cezaların kanuniliği ilkesine açıkça aykırılık teşkil etmektedir.
Olay | Fatih ACAR
