06.02.2004 tarihi itibarıyla Serbest Bölgelerde faaliyette bulunmak üzere ruhsat almış mükelleflerin bu bölgelerde imal ettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançları, Avrupa Birliğine tam üyeliğin gerçekleştiği tarihi içeren yıllık vergilendirme döneminin sonuna kadar gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilmiştir.

Merkezi Türkiye’de olan, şubesi ise serbest bölgede bulunan şirketlerin birbirleriyle ilişkisi Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca ilişkili kişi olarak tanımlanmaktadır.

Söz konusu Türkiye’deki merkezden serbest bölgedeki şubeye yapılan mal teslimleri ihracat, serbest bölgedeki şubeden Türkiye’deki merkeze yapılan mal teslimleri ise ithalat olarak değerlendirilmektedir. Merkez ve şube arasındaki mal teslimleri fatura düzenlenmek suretiyle gerçekleştirilmektedir.

Ücret, finansman, pazarlama, reklam gibi ortak giderlerin masraf yansıtılması işlemleri dekontla yapılabilmektedir.

Bir kazancın bir kısmının vergiye tabi olmadığı bir kısmının vergilendiği durumlarda (serbest bölgedeki şubeye yapılan teslimlerin düşük, serbest bölgeden yapılan satışların ise daha yüksek kâr oranı ile yapılması halinde) kazancın vergiye tabi olmayan alanlara yayılması dolayısıyla vergiye tabi alanlarda matrah azaltıcı işlem olup, diğer bir ifade ile ülke içinde matrah aşındıran işlem olarak tanımlanabilmektedir.

Yapılan satış işlemlerinin makul bir kârlılıkla yapılıyor olması, emsal oranlara, fiyatlara ve ölçülere dayanıyor olması halinde muvazaalı işlemden söz edilemez.

Serbest bölgelerde bulunan şubeler ile Türkiye’nin diğer bölgelerinde bulunan şubeler arasında bir fark bulunmamaktadır.

Serbest bölgelerde bulunan şubelerde Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde defter tutmak ve bu bölgelerden elde edilen gelirler için beyanname vermek durumunda olup, bu bölgeden elde edilen kazançların istisna kazanç olarak beyan edilmesi gerekmektedir.

Bu nedenle Merkezi Türkiye’de bulunan firmaların serbest bölgedeki şubelerine yapılan mal teslimlerinde emsallerine uygunluk ilkesine göre düzenlenecek faturalarda bedelin yazılması halinde vergi incelemelerinde tenkit konusu yapılamayacağını hatırlatmak isteriz.

Bilgilerinize sunarız.

Ş.A. Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.