Vergi barışı yasası da artık yürürlükte; 31 Mayıs’a kadar başvurulabilecek ve 30 Haziran’a kadar ilk taksit ödenebilecek.

Diğer yandan geçen yıl (1 Temmuz 2022 tarihli, 7417 sayılı kanunla) yürürlüğe giren “Varlık Barışı Yasası” da gözden kaçmasın, buna başvuru yapmak isteyenler için de artık son 10 gündeyiz.

Yurtdışı ve yurtiçi varlıklarını bildirip/beyan edip/kayda aldırıp vergi inceleme riskini de kaldırmak isteyen şahıs ve şirketler için varlık barışının koşullarını 31 Mart öncesi son kez hatırlatalım...

VERGİ ORANI YÜZDE 3

31 Mart 2023’e kadar başvurulduğunda yüzde 3 oranında vergi ödenecek. Yurtdışı varlıklara yönelik; yasanın yayımlanmasından sonra kısa sürede başvuranlar için vergi oranı daha düşük uygulanabiliyordu. 30 Eylül 2022’ye kadar başvuru yapanlar yüzde 1 oranında, 31 Aralık 2022’ye kadar başvuranlar yüzde 2 oranında vergi ödemekle yükümlüydüler. Bu sürelerde başvuru yapmayıp 31 Mart 2023’e kadar başvuranlar ise yüzde 3 oranında vergi ödeyecek. (Kurumlar Vergisi Kanunu, Geçici Md. 15)

ÖDENEN VERGİNİN İADESİ

Varlık barışı için bildirimde bulunulan banka veya aracı kurumlar, vergiyi (yurtdışı varlıklar için) peşin olarak başvurandan tahsil edip ertesi ayın 15’ine kadar vergi dairesine ödemek zorunda. 7417 sayılı kanunla gelen varlık barışı uygulamasıyla ilk kez; bildirimde bulunanlara “ödenen verginin iadesi” de yapılabiliyor. Banka veya aracı kuruma bildirim yapılıp “ülkeye getirilen varlık” eğer bir yıl boyunca bildirim yapılan hesapta tutulursa, ilk başta ödenen vergi iade edilecek.

HANGİ VARLIKLAR İÇİN BARIŞ YAPILABİLİYOR

Yurtdışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları, en geç 31 Mart 2023 tarihine kadar form ile bankalara veya (menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları için) aracı kurumlara bildirilebilecek. Yurtdışı varlıklar için vergi dairelerine herhangi bir beyanda bulunmak gerekmiyor. Bildirime konu edilen varlıkların bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka veya aracı kurumlarda mevcut ya da yeni açılan bir hesaba transfer edilmesi şart koşuluyor. Şahıslar da, şirketler de varlık barışı bildiriminde bulunabiliyor. Yurtdışındaki varlıkların Türkiye’ye getirilebilmesi için vergi mükellefi veya Türk vatandaşı olma zorunluluğu da bulunmuyor. Transfer işlemlerinde, bildirimde bulunan hesap sahibiyle yurtdışından varlığı transfer edenin farklı kişiler olması, yasadan yararlanmayı engellemiyor.

Yurtdışında bulunan varlıklar, yurtdışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve 5 Temmuz 2022 tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin, en geç 31 Mart 2023 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabiliyor. Defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmıyor.

YURTİÇİ VARLIKLARDA DURUM NE

Yurtiçi varlıkları için beyanda/bildirimde bulunanlar için her durumda yüzde 3 oranında vergi öngörüldüğünden geçen yıl başvuranlarla, 31 Mart’a kadar başvuranların ödediği/ödeyeceği vergiler arasında bir fark bulunmuyor. Yurtiçi varlıkların değeri üzerinden vergi dairelerine beyan edilen, sonrasında tarh edilen vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenmek zorunda. Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan, ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların, 31 Mart 2023 tarihine kadar beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairelerine beyan edilmesi gerekiyor. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayanların da beyanda bulunmak suretiyle varlık barışından yararlanabilmeleri mümkün.

Taşınmazlar dışındaki varlıkların, beyan tarihi itibarıyla banka veya aracı kurumlarda açılan hesaplara yatırılması zorunlu. Taşınmazlarını beyanda bulunanlardan tapu harcı alınmayacak, değer artış kazancı açısından da vergilendirme yapılmayacak.

VERGİ İNCELEMESİ YOK

Varlık barışıyla varlıklarını bildiren/beyan eden şahıslara veya şirketlere bu varlıkları için vergi incelemesine tabi olunmayacağı güvencesi de veriliyor. “Bildirilen veya beyan edilen varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz” şeklinde yasada güvence veriliyor. Yurtdışından gelecek varlıklar, bildirim yapılmasına rağmen üç ay içinde getirilmezse veya beyan edilen tutarlar üzerinden hesaplanan vergiler süresinde ödenmezse (yasada belirtilen diğer şartlar yerine getirilmezse) vergi incelemesi yapılmayacağı güvencesi de kendiliğinden ortadan kalkıyor.

Hürriyet | Ahmet KARABIYIK