Birincisi; 2022 sonuna kadar ödenmemiş vergi ve diğer (kurumlara olan) borçların gecikme zamlarının, faizlerinin silinmesi, ana parasının ise uygun ÜFE katsayı oranlarıyla yeniden (48 aya kadar) yapılandırılması-taksitlendirilmesi.

İkinci ana başlık; vergi barışına katılan mükelleflere geçmiş beş yıla ilişkin vergi incelemesi yapılmayacağının güvencesinin verilmesi. Barışla; Maliye bu güvence karşılığında ilaveten vergi geliri elde ediyor, mükellefler ise matrah artırımı yaparak incelenmeme güvencesi sağlıyor. 

Son sekiz gününde vergi barışına başvurmak isteyenler için matrah artırımının koşullarını hatırlayalım...

MATRAH ARTIRIM DÖNEMLERİ

Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 dönemleri için matrah artırımı yapabiliyor. Yalnızca bir dönem için de, birkaç dönem için de, beş yılın tümü için de matrah artırımı yapılıp incelenmeme güvencesi elde edilebiliyor. 2022 döneminin beyan süresi dolmadan vergi barışı (7440 sayılı yasa) yürürlüğe girdiğinden, 2022 yılı matrah artırımı için özel koşullar getirildi. Hangi yıl için hangi oranda matrah artırımı yapılıp ne kadar vergi ödeneceğine ilişkin tablolar şirketler için (28 Mart 2023) ve şahıslar için (11 Nisan ve 18 Nisan 2023) ayrı ayrı olarak önceki yazılarımızda yer almakta.

Katma Değer Vergileri ve muhtasar beyanname ile beyan edilen ücret gelir vergisi stopajı, kar dağıtımı stopajı gibi kalemler için de barıştan yararlanmak mümkün.

12 TAKSİTLE ÖDEME İMKÂNI

31 Mayıs 2023 tarihine kadar başvuru yapan mükellefler, matrah artırımı sonrası hesaplanan vergileri, peşin ödemek isterlerse 30 Haziran’a kadar tek seferde ödeyebilecek. İlk taksit ödeme süresi içerisinde peşin ödeme yapanlara hesaplanan vergiler üzerinden yüzde 10 indirim de uygulanıyor. Taksitle ödeme yapacaklar için (12 taksit ve 1.09 katsayı uygulanarak) ilk taksit 30 Haziran’a kadar ödenebiliyor.

ÖDEMELER AKSARSA BARIŞ BOZULUYOR MU

Matrah artırımı yapan mükellefler, yasada belirlenen koşullara uygun olarak ödeme yapmazsa, vergi barışı-matrah artırımı hükümlerinden yararlanma imkânı da ortadan kalkmış oluyor. Dolayısıyla mükelleflerin ‘incelenmeme güvencesi de’ ortadan kalkıyor. Barış bozulmasına rağmen artırılan matrah üzerinden hesaplanan vergiler gecikme zammıyla (güncelde aylık yüzde 2.50 oranında) beraber yine de mükelleften istenebilir hale geliyor. 

Taksitli ödeme seçeneğini tercih eden mükellefler; haziran ve temmuz (birinciyle ikinci) taksitlerinin ödemelerini aksatmamak koşuluyla, kalan taksitlerden süresinde ödenmeyen veya eksik ödenenlerini son taksiti izleyen ayın sonuna kadar hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödemesi halinde vergi barışı hükümlerinden yine yararlanılabilecekler.

KİMLER YARARLANAMAYACAK

Sahte fatura ‘düzenleyenlere’ matrah artırımı yoluyla incelenmeme güvencesi verilmiyor, barışma imkânı tanınmıyor. Sahte fatura ‘kullananlara’ ise; geçmiş yıllara ilişkin matrah artırarak- vergi ödeyerek barışma hakkı tanınıyor.

Vergi Usul Kanunu (VUK) Md. 359/b’de geçen “defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar da” vergi barışından (matrah artırımından) yararlanamıyor. Ayrıca yazarkasalarda yetkisiz işlem yapanlar da (VUK 359/ç) yararlanamıyor. Terör suçundan hüküm giyenler ve 7440 sayılı yasada (5’inci maddesinin 9’uncu fıkrası) belirtilen; terör örgütleri ve milli güvenlikle ilgili yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler de matrah artırımı imkânından yararlanamıyor.

Matrah artırımından yararlananların incelenmeme güvencesine kavuşması, defter ve belgelerin saklama ve ibraz yükümlülüklerini kaldırmıyor. Dolayısıyla matrah artırımı yapılmış olan dönemlere ait defter ve belgeler yine saklanmaya devam edilecek.

Hürriyet | Ahmet KARABIYIK