7440 Yapılandırma Kanununun 9/1 inci maddesinde, Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların;
a) 31.05.2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idarelere başvurmaları,
b) Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, Sosyal Güvenlik Kurumuna, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 30.06.2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil), diğer taksitlerini ise bu tarihi takip eden aylık dönemler hâlinde azami kırk sekiz eşit taksitte ödemeleri gerekiyor.
Başvuru ve taksit ödeme sürelerinin son gününün resmî tatile rastlaması hâlinde süre, tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda bitiyor.
Cumhurbaşkanı, bu Kanunda öngörülen başvuru ve ilk taksit ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya yetkili olup, bu yetki, 26 Mayıs 2023 tarihinde yayımlanan 7300 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla kullanılarak başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri uzatıldı.
Hangi işlemler için başvuru ve ödeme süreleri uzatıldı?
Cumhurbaşkanı Kararı ile başvuru süreleri 30.06.2023 tarihine (bu tarih dâhil); bu başvurulara ilişkin ilk taksit ödeme süreleri (peşin ödeme seçeneğini tercih etmiş olanlar dâhil) ise 31.07.2023 tarihine (bu tarih dâhil) uzatılan işlemler şunlar:
- Kanunun 2’nci maddesi kapsamında kesinleşmiş borçların yapılandırması,
- Kanunun 3’üncü maddesi kapsamında kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan borçların yapılandırması,
- Kanunun 4’üncü maddesi kapsamında inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler,
- Kanunun 5’inci maddesi kapsamında matrah ve vergi artırımı (2022 yılına ilişkin olanlar dahil),
- Kanunun 6’ncı maddesi kapsamında işletme kayıtlarının (kasa, ortak cari, stok vs.) düzeltilmesi,
- Kanunun 7’nci maddesi kapsamında kesinleşmiş SGK borçlarının yapılandırılması,
- Kanunun 8’uncu maddesi kapsamında eksik işçilik prim tutarları ile kesinleşmemiş idari para cezalarının yapılandırılması,
- Kanunun 10’uncu maddesinin üçüncü, dördüncü, beşinci, sekizinci, dokuzuncu, on birinci, on ikinci, on üçüncü, on dördüncü, on beşinci, on altıncı, on yedinci, on sekizinci, on dokuzuncu ve yirminci fıkraları kapsamında bazı aidat ve borçların yapılandırılması.
Uzatılan başvuru tarihi 30.06.2023’ün resmî tatile rastlaması nedeniyle, başvuru süreleri bu tarihi izleyen ilk iş günü olan 3.07.2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) uzamış oldu. Buna göre Kanundan yararlanmak isteyenlerin 3 Temmuz 2023 gününe kadar (bu tarih dahil) ilgili idarelere başvurmaları gerekiyor.
Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan vatlıkların düzeltilmesi ile ilgili süreler uzatıldı mı?
Kanunun 6’ncı maddesinin ikinci fıkrası kapsamında mükelleflerin, kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını Kanunun 9 uncu maddesinde belirtilen başvuru süresinde, fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıtlarını düzeltmeleri mümkün bulunuyor.
Bu hükme göre ödenmesi gereken katma değer vergisinin, ilk taksit beyanname verme süresinde, diğerleri takip eden birinci ve ikinci ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenmesi gerekiyor.
Kanunun 9 uncu maddesindeki başvuru süresi uzatıldığı için, Kanunun 6’ncı maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki düzeltme işlemlerine ilişkin sürelerin de uzatılmış olduğu çok açık.
Ancak buna rağmen Maliye, web sayfasından, Kanunun 6’ncı maddesinin birinci ve üçüncü fıkraları kapsamındaki sürelerin uzatılmış olduğunu, Kanunun 6‘ncı maddesinin ikinci fıkrası kapsamında kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31.05.2023 tarihine kadar fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıtlarını düzelten mükelleflerin, beyan ve ilk taksit ödeme sürelerinde herhangi bir değişiklik olmadığını açıkladı.
Buna göre, 31 Mayıs 2023 tarihine kadar fatura düzenleyenler (ve kayıtlarını düzeltenler) ile düzenlemeyenler arasında ilk taksit ödeme süresi yönünden farklılık oluşmuş bulunuyor. Bunun nedeni Kanunda ilk taksit ödemesinin beyanname verme süresine bağlanmış bulunması.
Bence bunun da Cumhurbaşkanı kararıyla 1 ay uzatıldığının kabulü gerekir. Çünkü Kanunun 9/16’ncı maddesine göre Cumhurbaşkanına, genel olarak ilk taksit ödeme sürelerini uzatma yetkisi verilmiş. Cumhurbaşkanı da 6’ncı madde için fıkra ayırımı gözetmeksizin süreleri uzatmış bulunuyor.
Maliyenin bu görüşünü gözden geçirmesinde yarar var.
İzleyen taksitlerin (ikinci ve sonraki taksitler) ödeme süresi uzamadı mı?
Yapılandırma Kanunu kapsamında ödenmesi gereken ikinci ve izleyen taksitlerin ödenme sürelerine ilişkin herhangi bir süre uzatımı söz konusu değil, çünkü mücbir sebep hali hariç, bu taksitlerin ödeme sürelerinin uzatılması ile ilgili Kanunda herhangi bir yetki bulunmuyor.
Dolayısıyla ikinci ve sonraki taksitlerin Kanunda belirtilen (yani ödeme planında gösterilen) sürelerde ödenmesi gerekiyor.
Bu nedenle ilk iki taksit aynı ayda (yani Temmuz 2023 ayı içinde) ödenecek demektir.
Mali tatil başvuru sürelerini etkileyecek mi?
Hayır, etkilemeyecek. Çünkü başvuru süresinin son günü 30 Haziran 2023 resmî tatile denk geldiği için 3 Temmuz 2023’e uzayacak, ancak 2023 yılına ilişkin mali tatil, haziran ayının son gününün tatil olması nedeniyle 2023 Temmuz ayının ilk iş günü olan 3 Temmuz 2023 tarihini takip eden günden (yani 4 Temmuz 2023’ten) itibaren başlayacak.
Bu nedenle 3 Temmuz’a uzatılan yapılandırma başvuru süreleri mali tatil nedeniyle uzamayacak.
Mücbir sebep hali ilan edilen yerlerde başvuru süresi
Kanunun 9/16’ncı maddesine göre, Hazine ve Maliye Bakanlığınca mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerde bu hâlin, genel başvuru süresince devam etmesi durumunda, bu yerlerdeki dairelere (alacaklı idarelere) yapılacak başvurunun süresi mücbir sebep hâlinin sona erdiği tarihi takip eden üçüncü ayın sonuna kadar (bu tarih dâhil) uzayacak.
Bu durumda Kanun kapsamında ödenmesi gereken tutarların ilk taksiti; bu suretle belirlenecek başvuru süresinin sona erdiği tarihi takip eden ayın sonuna kadar (bu tarih dâhil), diğer taksitler ise bu taksiti takip eden aylık dönemler hâlinde ödenecek.
Ancak, Kanunun 6’ncı maddesi kapsamında düzeltilen işlemlerle ilgili ödenmesi gereken tutarlar beyanname verme süresi içinde, taksitle yapılacak ödemelerde ise ilk taksit beyanname verme süresi içinde, diğer taksitler izleyen aylarda olmak üzere ödenecek.
T24 | Erdoğan SAĞLAM