Yerel ve Küresel Asgari Tamamlayıcı K. Vergisi Uygulama Genel Tebliği Taslağı Açıklamaları

Tebliğ Taslağı, kapsamlı düzenlemeler içermekte olup uygulamaya ilişkin teknik ayrıntılar, tanımlar, muafiyetler, beyan süreçleri ve hesaplama yöntemlerine ilişkin çok sayıda açıklama içermektedir.

Bu sirkülerimizde, Tebliğ Taslağında yer alan açıklamalardan bazıları özet olarak sunulmuştur.

1. Verginin Konusu ve Kapsamı

Tebliğ Taslağına göre, nihai ana işletmesinin konsolide finansal tablolarında yıllık konsolide hasılatı, gelirin raporlandığı dönemden önceki dört hesap döneminin en az ikisinde 750 milyon Avro karşılığı Türk lirası tutarını aşan çok uluslu işletme grupları, yerel ve küresel ATV uygulaması kapsamına girmektedir.

Bu eşiğin altında kalan gruplar veya yalnızca Türkiye’de faaliyet gösteren işletme grupları uygulama kapsamı dışındadır.

Hasılat sınırının tespitinde, konsolide finansal tablolarda kâr/zarar tablosunda raporlanan hasılat tutarı dikkate alınır. Grup içi işlemlerden elde edilen hasılat tutarları, konsolidasyon sürecinde ortadan kaldırılarak hasılat sınırının tespitinde dikkate alınmaz.

Hasılatın Türk lirası karşılığının belirlenmesinde, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca açıklanan döviz alış kurları esas alınır.

1.1 Konsolide hasılat sınırı

Konsolide finansal tablolardaki kâr/zarar tablosunda raporlanan hasılat dikkate alınır.

Gelirin raporlandığı cari hesap döneminin hasılatı dâhil edilmez; böylece dönem başında mükellefiyet durumu belirlenir.

Konsolide tablolar kabul edilebilir finansal muhasebe standartlarına uygun hazırlanır.

Önceki dönemlere ait tablolar yoksa, önceki iki hesap dönemi oluştuğunda, üçüncü hesap dönemi ilk uygulama dönemi olabilir. Bu iki dönemde sınır aşılmışsa, grup üçüncü dönemde kapsama girer.

Ek 1/1 bakımından hasılat; satışların maliyeti ve diğer faaliyet giderleri indirilmeksizin, mal teslimi/üretimi, hizmet sunumu, olağan/diğer faaliyetlerden doğan her türlü ekonomik fayda ve değeri kapsar. Farklı hasılat türleri raporlanmışsa toplu dikkate alınır.

Kâr/zarar tablosunda raporlanan yatırımlardan net kazançlar ile olağandışı/tek seferlik ve müstakil raporlanan gelirler de hasılat sayılır.

Net esasına göre raporlanan bazı finansal işlemlerden net tutarlar, muhasebe standardı böyle öngörüyorsa finansal hasılat kabul edilir (örn. “net bankacılık ürünü”, “net hasılatlar”).

Bir işletmenin hasılatı konsolide ediliyorsa, azınlık payı bulunsa dahi konsolide tablolara yansıyan toplam hasılat dikkate alınır.

Konsolide hasılat sınırı, grup toplamı üzerinden belirlenir; grup içi işlemlerden doğan hasılat, konsolidasyonda ortadan kaldırılarak sınır tespitine dâhil edilmez.

Ek 3/1 ve 3/2 kapsamındaki muaf grup işletmelerinin kazançları, konsolide edildikleri oranda hasılat sınırı testinde dikkate alınır.

Konsolide hasılat sınırının TL karşılığı; 1 Ocak veya sonrasında başlayan dönemler için, önceki yıl Aralık ayı ortalama döviz kuru dikkate alınarak Ocak ayında hesaplanır ve ilan edilir.

ATV bakımından hesap dönemi, nihai ana işletme tarafından konsolide finansal tabloların hazırlanmasında kullanılan dönemdir. Bağlı işletmenin hesap dönemine ilişkin finansal sonuçlarını konsolide finansal tablolara dâhil eden çok uluslu işletme grupları bu vergi uygulamasında söz konusu tutarları kullanır.

Bir bağlı işletme nihai ana işletmeden farklı bir hesap dönemine sahip olabilir ve ayrıca bu bağlı işletme, büyüklük ve önem derecesi kriterleri nedeniyle nihai ana işletmenin konsolide finansal tablolarına dâhil edilmeyebilir. Ancak bu durumda dahi söz konusu bağlı işletme için bu Kanunun Beşinci Kısmı kapsamında yapılacak hesaplamalar, nihai ana işletmenin hesap dönemi içerisinde sona eren finansal muhasebe dönemi dikkate alınarak yapılmalıdır. Benzer şekilde bir iş ortaklığı veya iş ortaklığı grubunun hesap döneminin nihai ana işletmenin hesap döneminden farklı olması durumunda da yine söz konusu iş ortaklığı veya iş ortaklığı grubu için bu kapsamda yapılacak hesaplamalar, nihai ana işletmenin hesap dönemi içerisinde sona eren finansal muhasebe dönemi esas alınarak yapılır.

1.2. Hesap döneminin on iki aydan farklı olduğu durumlar

Hesap dönemi 12 aydan farklı ise, konsolide hasılat bir yıla iblağ edilerek Ek 1/1 kapsamındaki sınırın aşılıp aşılmadığı tespit edilir (bu kural önceki dönemler için de geçerlidir).

2. Verginin kapsamı

Konsolide hasılat sınırını karşılayan çok uluslu işletme grupları ATV kapsamındadır.

Sınırın altında kalan gruplar veya tamamen yerel nitelikte olan gruplar bu verginin kapsamına dâhil değildir.

Mükellefiyetin tespiti için, grubun varlığı ve “çok uluslu işletme grubu” sayılma şartlarının belirlenmesi gerekir.

2.1. Grup

İşletmeler ortak kontrol altında olup kazançları aynı konsolide tablolara dâhil ediliyorsa grup oluşur. Ortaklıklar ve trustlar da (ayrı finansal tablo hazırlayan) grup oluşturabilir.

Konsolide finansal tablolar;

i. Bir işletme tarafından kabul edilebilir finansal muhasebe standartlarına uygun olarak hazırlanan ve söz konusu işletme ile bu işletmenin kontrol gücüne sahip olduğu işletmelerin varlıklarının, yükümlülüklerinin, gelirlerinin, giderlerinin ve nakit akışlarının tek bir ekonomik birim olarak sunulduğu finansal tabloları,

ii. Bulunduğu ülke dışındaki diğer ülkelerde işyerine sahip olması nedeniyle bir grup oluşturan ana merkezler tarafından kabul edilebilir finansal muhasebe standardına göre hazırlanmış finansal tabloları,

iii. Nihai ana işletmenin, (i) ve (ii) numaralı paragraflarında belirtilen ancak kabul edilebilir finansal muhasebe standardına göre hazırlanmayan finansal tablolara sahip olması durumunda, önemli rekabet bozulmalarını önlemek için düzeltmelere tabi tutularak hazırlanmış olan finansal tabloları,

iv. Nihai ana işletmenin, (i), (ii) ve (iii) numaralı paragraflarında belirtilen finansal tabloları hazırlamadığı durumlarda, kabul edilebilir finansal muhasebe standardı veya önemli rekabet bozulmalarını önlemek için düzeltilmiş başka bir yetkilendirilmiş finansal muhasebe standardına göre hazırlaması gerekseydi, söz konusu işletmenin bu şekilde hazırlanacak olan konsolide finansal tabloları

ifade eder.

Yetkilendirilmiş standart UFRS ile tümüyle uyumlu ise “önemli rekabet bozulması yoktur” kabulü yapılır; TFRS için de bu kabul tabiidir.

ATV kapsamında grup sayılmak için birebir konsolidasyon aranır. Konsolidasyon yapılmıyorsa fakat yapılması gerekiyorsa, kontrol edilen işletmeler topluluğu da grup kabul edilir. Büyüklük/önem nedeniyle veya satılmak üzere elde tutma sebebiyle konsolide edilmeyen işletmeler de (kontrol altında iseler) gruba dâhil edilir.

Bir işletme, bir grubun parçası olabilmesi için Tebliğde yer alan ‘işletme’ tanımındaki hususları karşılamalıdır. Buna göre işletme, herhangi bir tüzel kişi veya ortaklıklar ve trustlar gibi ayrı finansal tablolar hazırlayan bir kurumu ifade eder.

Bir müşterek faaliyet, tanımı karşılıyorsa ayrı bağlı işletme sayılır; konsolide tablolara yansıtılan kısmı dikkate alınır.

Konsolide dışı bırakılan veya birebir aktarılmayan işletmeler de, genel konsolidasyon ilkelerine göre nihai ana işletmenin kontrolü altındaysa gruba dahildir.

Grup tanımı aynı zamanda, başka bir grubun parçası olmaması koşuluyla, yurt dışında bir veya daha fazla işyeri bulunan ana merkez de grup sayılır; yalnız devletsiz işyeri durumunda grup oluşmaz.

2.2. Çok uluslu işletme grubu

Çok uluslu işletme grubu, nihai ana işletmenin bulunduğu ülke dışında en az bir ülkede bir veya daha fazla işletmeye veya iş yerine (gelir elde etmese dahi) doğrudan/dolaylı sahip olan gruptur.

2.3. Bağlı işletme

Bağlı işletme, bir gruba dâhil olan herhangi bir işletme veya bir ana merkeze bağlı iş yeri olabilir. Bu kapsamdaki iş yeri, ana merkezden ve ana merkeze ait diğer işyerlerinden ayrı olarak değerlendirilir. Muaf işletmeler bağlı işletme değildir..

2.4. Nihai ana işletme

2.4.1. Genel açıklamalar

Nihai ana işletme, çok uluslu işletme grubunu oluşturan tüm işletmelerin belirlenmesinde başlangıç noktası olup aynı zamanda grup tanımının bir parçasıdır.

Nihai ana işletme olmak için bir işletme iki koşulu birden sağlamalıdır:

i) Başka işletmeler üzerinde doğrudan/dolaylı kontrol gücü bulunması,

ii) Kendisi üzerinde doğrudan/dolaylı kontrol bulunmaması.

Kabul edilebilir (veya önemli rekabet bozulmasını önleyecek şekilde düzeltilmiş yetkilendirilmiş) standarda göre birebir konsolidasyon yapılması gerekiyorsa kontrol var sayılır.

İşyeri üzerinden grup: Ana merkezin yurt dışında bir veya daha fazla işyeri bulunması halinde ana merkez nihai ana işletmedir (kamu kurum/kuruluşu niteliğindeki varlık fonları hariç).

2.4.2 Kamu kurum ve kuruluşu niteliğindeki varlık fonları

Ek 3/1-(a) uyarınca kamu kurum ve kuruluşları muaftır. Bu kuruluşlar; tamamı devlete ait, temel amacı genel devlet işleri veya varlık yönetimi olan, ticari faaliyette bulunmayan, kamusal sorumluluk taşıyan, tasfiyesi devletçe yapılan ve yıllık faaliyetlerini raporlayan kurumlardır.

Kamu kurum/kuruluşlarının konsolidasyon yapma yükümlülüğü yoktur; ancak nihai ana işletme sıfatıyla konsolidasyon yapan varlık fonları üzerinden, bağlı grupların durumu sınır testine yol açabilir.

Kamu kurum ve kuruluşu özelliklerini taşıyan varlık fonları nihai ana işletme sayılmaz ve çok uluslu işletme grubunun parçası kabul edilmez. Varlık fonunun mülkiyet payı tek başına kontrol sayılmaz; bir işletmenin nihai ana işletme olup olmadığı, varlık fonunun payına bakılmaksızın belirlenir.

3. Beyan ve Ödeme

3.1. Küresel ATV beyannamesinin verilme zamanı

Hesaplanan küresel ATV’nin, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen on beşinci ayın son gününe kadar beyan edilmesi ve aynı süre içerisinde ödenmesi gerekmektedir. Ancak, geçici 17 nci maddenin birinci fıkrasının (b) bendine göre, 2024 hesap dönemi için hesaplanan küresel ATV hesap döneminin kapandığı ayı izleyen on sekizinci ayın son gününe kadar beyan edilir ve tahakkuk eden vergiler beyan süresinin son gününe kadar ödenir.

3.2. Yerel ATV’nin beyan yükümlülüğü

Yerel ATV, mükelleflerin beyanı üzerine tarh olunur. Yerel ATV beyannamesi, mükelleflerin kurumlar vergisi yönünden bağlı olduğu vergi dairesine verilir. Mükellefler beyanlarını bu beyanname ile yapmak veya bu beyannamede yazılı olan bilgilere uygun olarak bildirmek zorundadır.

Bu kapsamda, çok uluslu işletme grubu tarafından Türkiye’de yerleşik grup üyesi bağlı işletmelerden biri yetkilendirilir ve bu işletme, yerel ATV’nin tamamını kendi adına beyan edip öder. Yetkilendirilen mükellefin yerel ATV’nin tamamını kendi adına beyan edip ödemesi durumunda, diğer mükelleflerin bu vergiye ilişkin beyan ve ödeme sorumlulukları ortadan kalkar. Söz konusu mükellef yerel ATV beyannamesinde diğer bağlı işletmelere ilişkin bilgilere de ayrı ayrı yer verir. Verginin tamamının grup adına yetkilendirilen mükellef tarafından ödenmemesi durumunda, aynı çok uluslu işletme grubuna bağlı mükelleflerin verginin ödenmesine ilişkin müştereken ve müteselsilen sorumlulukları devam eder.

Türkiye’de bulunan iş ortaklığı grubuna ya da azınlık payına sahip olunan alt gruba ilişkin hesaplanan yerel ATV tutarı, anılan grup veya alt grubun bir üyesi tarafından beyan edilip ödenebileceği gibi bu yükümlülük aynı çok uluslu işletme grubunun üyesi olan ve Türkiye’de bulunan bir bağlı işletme tarafından da yerine getirilebilir.

3.2.1. Yerel ATV’nin vergilendirme dönemi

Yerel ATV’nin vergilendirme dönemi, hesap dönemidir. Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerin vergilendirme dönemi ise özel hesap dönemidir. Hesap dönemi, nihai ana işletmenin konsolide finansal tablolarının hazırlanmasına esas teşkil eden vergilendirme dönemidir.

3.2.2. Yerel ATV beyannamesinin verilme zamanı

Yerel ATV, mükelleflerin beyanı üzerine tarh olunur. Hesaplanan vergi, hesap döneminin kapandığı ayı izleyen on ikinci ayın birinci gününden son gününe kadar beyan edilir ve ödenir. Buna göre, yerel ATV beyannamesinin hesap döneminin takvim yılı olduğu hallerde 1-31 Aralık tarihleri arasında, özel hesap dönemi uygulanıyorsa bu dönemin kapandığı ayı takip eden on ikinci ayın son gününe kadar verilmesi gerekmektedir.

4. Tebliğ Taslağında Yer Alan Bölüm ve Alt Başlıklar

Taslak Tebliğ toplam 13 bölümden oluşmakta olup, her bir bölüm altında yer alan alt başlıklar aşağıda gösterilmiştir:

1. Tanımlar ve Kısaltmalar

2. Verginin Konusu ve Kapsamı

2.1. Verginin konusu

2.1.1. Konsolide hasılat sınırı

2.1.1.1. Hesap döneminin on iki aydan farklı olduğu durumlar

2.2. Verginin kapsamı

2.2.1. Grup

2.2.2. Çok uluslu işletme grubu

2.2.3. Bağlı işletme

2.2.4. Nihai ana işletme

2.2.4.1. Genel açıklamalar

2.2.4.2. Kamu kurum ve kuruluşu niteliğindeki varlık fonları

3. Muafiyet ve İstisnalar

3.1. Muaf işletmeler

3.2. Muafiyet kapsamında değerlendirilen işletmeler

3.2.1. Mülkiyet payı kriteri

3.2.2. Faaliyet kriteri

3.2.2.1. Kâr amacı gütmeyen kuruluşlar

3.2.3. Kazanç kriteri

3.3. Muafiyet hükümlerinden vazgeçme

3.4. Uluslararası deniz taşımacılığı kazanç istisnası

3.4.1. İstisna kapsamına giren taşımacılık faaliyetleri

3.4.2. İstisna kapsamına giren taşımacılık faaliyetiyle bağlantılı faaliyetler

3.4.3. Uluslararası deniz taşımacılığı ve bununla bağlantılı faaliyetlere ilişkin giderlerin dağıtılması

3.4.4. Gemilerin stratejik ve ticari yönetimi

4. Mükellefiyet

4.1. Küresel ATV’nin mükellefi ve hesaplanması

4.1.1. IIR kapsamında küresel ATV’nin mükellefi

4.1.1.1. Nihai ana işletmenin mükellefiyeti

4.1.1.2. Kısmen sahip olunan ana işletmenin mükellefiyeti

4.1.1.3. Ara ana işletmenin mükellefiyeti

4.1.2. IIR kapsamında mükelleflere tahsis edilen küresel ATV tutarı

4.1.2.1. Üçüncü kişilere atfedilen işletme bazlı kazanç

4.1.3. IIR uygulamasında mahsup mekanizması

4.1.4. UTPR kapsamında küresel ATV’nin mükellefi

4.1.5. UTPR kapsamında küresel ATV’nin hesaplanması

4.1.5.1. Küresel ATV’nin tamamının nitelikli IIR kapsamında tahsili

4.1.5.2. Küresel ATV’nin bir kısmının nitelikli IIR kapsamında tahsili

4.1.6. UTPR kapsamında hesaplanan küresel ATV’nin ilgili ülkelere tahsisi

4.1.6.1. UTPR yüzdesinin hesaplaması

4.1.6.2. UTPR yüzdesinin hesaplamasına dâhil edilmeyen işletmeler

4.1.6.3. Bir ülkeye tahsis edilen küresel ATV

4.1.7. Çok uluslu işletme grubunun uluslararası faaliyetlerinin başlangıç aşamasında UTPR uygulaması

4.1.7.1. Uygulamanın koşulları

4.1.7.2. Uygulamanın süresi

4.2. Yerel ATV’nin mükellefi ve hesaplanması

4.2.1. Yerel ATV’nin mükellefi

4.2.2. Yerel ATV’nin hesaplanması

4.2.3. İşletme bazlı kazanç veya zararın tespiti

4.2.3.1. İş yeri kazançları

4.2.3.2. Vergi şeffaf işletme kazançları

4.2.4. Düzeltilmiş kapsanan vergilerin tespiti

4.2.4.1. Ana merkezin ve mülkiyet payı sahibinin kapsanan vergi hesaplanmasına dâhil edilmeyen sınır ötesi vergiler

4.2.4.2. Sınır ötesi vergiler

4.2.5. Yerel ATV’ye ilişkin De Minimis uygulaması

4.2.6. Yerel IIR uygulaması

5. İşletme Bazlı Kazanç veya Zararın Hesaplanması

5.1. İşletme bazlı kazanç ve zararın hesaplanmasındaki esaslar

5.1.1. Finansal hesaplar

5.1.2. Kullanılan para birimi ve dönüştürme esasları

5.1.3. Yetkilendirilmiş finansal muhasebe standardının kullanılması

5.1.4. Diğer kapsamlı gelir

5.1.5. Bağlı işletmenin farklı muhasebe standardı kullanması

5.2. Finansal muhasebe net kazanç veya zararında yapılan düzeltmeler

5.2.1. Bağlı işletmenin yapması gereken ilaveler ve indirimler

5.2.1.1. Net vergi gideri

5.2.1.1.1. Kapsanan vergiler

5.2.1.1.2. Ertelenmiş vergi varlığı

5.2.1.1.3. Nitelikli yerel ATV

5.2.1.1.4. Küresel ATV

5.2.1.1.5. Nitelikli olmayan iade edilebilir isnat vergisi

5.2.1.2. İstisna tutulan kâr payları

5.2.1.2.1. Kısa vadeli portföy hissedarlığı

5.2.1.2.2. Yatırım işletmelerindeki mülkiyet payı

5.2.1.3. Öz sermaye kazanç veya zararları

5.2.1.3.1. Gerçeğe uygun değerdeki değişimler

5.2.1.3.2. Özkaynak yöntemi muhasebesi

5.2.1.3.3. Elden çıkarma kazanç veya zararları

5.2.1.3.4. Öz sermaye yatırımı dâhil etme seçimi

5.2.1.3.5. Vergi şeffaf işletmeler aracılığıyla elde edilen vergi kredisi

5.2.1.4. Yeniden değerleme yöntemi kazanç veya zararı

5.2.1.5. İşletmelerin yeniden yapılandırılması kapsamında varlık ve borçların elden çıkarılmasından kaynaklanan kazanç veya zararlar

5.2.1.6. Asimetrik kur kazanç veya zararları

5.2.I.7. Kanunen yasaklanmış fiillere ve cezalara ilişkin yapılan ödemeler

5.2.1.8. Önceki dönem muhasebe hataları ve ilke değişiklikleri

5.2.1.9. Emeklilik giderleri

5.2.2. Alacaktan vazgeçilmesi

5.2.3. Pay senedi opsiyonu

5.2.4. Emsallere uygunluk ilkesi

5.2.4.1. Farklı ülkedeki işlemlerde emsallere uygunluk kriteri

5.2.4.2. Aynı ülkedeki işlemlerde emsallere uygunluk kriteri

5.2.5. Nitelikli iade edilebilir vergi kredileri ile pazarlanabilir-devredilebilir vergi kredileri

5.2.5.1. Nitelikli iade edilebilir vergi kredileri

5.2.5.2. Pazarlanabilir-devredilebilir vergi kredileri

5.2.5.2.1. Devredilebilirlik standardı

5.2.5.2.2. Pazarlanabilirlik standardı

5.2.6. Sermaye kazançlarını beş yıla yayma seçimi

5.2.7. Gerçeğe uygun değer yöntemi yerine gerçekleştirme yönteminin seçimi

5.2.8. Grup içi finansman işlemlerinde gider kısıtlaması

5.2.9. Aynı ülkedeki işlemleri konsolide etme seçimi

5.2.10. Belirli sigorta işletmesi kazancının hariç tutulması

5.2.11. İlave ana sermaye

5.3. Bir ana merkez ile bağlı iş yeri arasındaki kazanç veya zararın tahsisi

5.3.1. Bir iş yerinin finansal muhasebe net kazanç veya zararının tespiti

5.3.2. İş yerinin finansal muhasebe net kazanç veya zarar düzeltmeleri

5.3.3. İş yeri ile ana merkezin işletme bazlı kazancının veya zararının belirlenmesi

5.4. Bir şeffaf işletmenin kazanç veya zararının tahsisi

5.4.1. Bir şeffaf işletmenin kazancının iş yerine tahsisi

5.4.2. Bir şeffaf işletmenin kazancının işletme sahiplerine tahsisi

5.4.3. Mülkiyet paylarına göre tahsis

5.4.4. Nihai ana işletme ve ters hibrit işletme niteliğinde olan şeffaf işletmelere tahsis

5.4.5. Şeffaf işletmenin grup dışı işletmeler tarafından elde tutulması

5.5. İş yerinin ve işletmenin bulunduğu ülke

5.5.1. Bir işletmenin ve iş yerinin bulunduğu ülkenin tespiti

5.5.2. Birden fazla ülkede yerleşik sayılan bağlı işletmenin bulunduğu ülkenin tespiti

6. Düzeltilmiş Kapsanan Vergilerin Hesaplanması

6.1. Bağlı işletmenin düzeltilmiş kapsanan vergilerinin tespiti

6.1.1. Kapsanan vergi

6.1.1.1. Kapsanan vergi tanımına dâhil olan vergiler

6.1.1.1.1. Gelir ve kurumlar vergisi ile benzeri nitelikteki vergiler ve kâr dağıtımına bağlı olarak hesaplanan vergiler

6.1.1.1.2. Kâr dağıtımına dayalı vergileme sistemi kapsamında hesaplanan vergiler

6.1.1.1.3. Dağıtılmamış kazançlar ve öz sermaye üzerinden hesaplanan benzer nitelikteki diğer vergiler

6.1.1.2. Kapsanan vergi tanımına dâhil olmayan vergiler

6.1.2. Kapsanan vergilere yapılan ilaveler

6.1.2.1. Vergi öncesi kârda gider olarak tahakkuk eden kapsanan vergi

6.1.2.2. Ülkesel bazlı zarara ilişkin ertelenmiş vergi varlığı

6.1.2.3. Belirsiz bir vergi pozisyonuyla ilgili ödenen kapsanan vergiler

6.1.2.4. İndirim olarak kaydedilen nitelikli iade edilebilir vergi kredisi ve pazarlanabilir-devredilebilir vergi kredisi

6.1.3. Kapsanan vergilerden yapılan indirimler

6.1.3.1. Ülkesel bazlı kazanç veya zararın hesaplanmasına dâhil edilmeyen kazanca ilişkin cari dönem vergi gideri

6.1.3.2. Nitelikli iade edilebilir vergi kredisi ile pazarlanabilir-devredilebilir vergi kredisi niteliğinde olmayan vergi kredisine ilişkin kredi veya iade tutarı

6.1.3.3. Bağlı işletmeye iade edilen veya kredilendirilen kapsanan vergi

6.1.3.3.1. Vergi kredileri

6.1.3.3.2. Kapsanan vergi olarak dikkate alınan tutarların iadesi

6.1.3.4. Belirsiz bir vergi pozisyonuna ilişkin cari vergi gideri

6.1.3.5. Hesap döneminin son gününden itibaren üç yıl içinde ödenmesi beklenmeyen her türlü cari dönem vergi gideri

6.1.4. Ülkesel bazlı kazancın oluşmadığı bir hesap dönemi için hesaplanan ek cari dönem küresel ATV

6.1.4.1. Vergi gideri fazlasının sonraki hesap dönemlerine devri

6.2. Kapsanan vergilerin tahsisi

6.2.1. Kapsanan vergilerin iş yerine tahsisi

6.2.2. Kapsanan vergilerin vergi şeffaf işletme ile bu işletmenin bağlı işletme niteliğindeki sahibi arasında tahsisi

6.2.3. Kapsanan vergilerin CFC’lere tahsisi

6.2.3.1. Karma CFC vergi düzenlemesi

6.2.4. Kapsanan vergilerin hibrit ve ters hibrit işletmelere tahsisi

6.2.5. Kâr payları ve diğer dağıtımlar üzerindeki kapsanan vergilerin tahsisi

6.2.6. Kapsanan vergilerin ana merkeze tahsisi

6.2.7. Pasif nitelikli kazançlara ilişkin tahsisat sınırlaması

6.3. Geçici farklılıkların giderilmesi

6.3.1. Toplam ertelenmiş vergi düzeltme tutarının tespiti

6.3.1.1. Ertelenmiş vergi giderinden yapılan indirimler

6.3.1.1.1. Ülkesel bazlı kazanç veya zararın hesaplamasına dâhil edilmeyen kazançlara ilişkin ertelenmiş vergi gideri

6.3.1.1.2. Belirsiz bir vergi pozisyonuyla ilgili ertelenmiş vergi gideri

6.3.1.1.3. Ertelenmiş vergi varlığına ilişkin hesap veya değer düzeltmesi

6.3.1.1.4. Cari hesap dönemindeki vergi oranlarının değişiminden kaynaklanan ertelenmiş vergi gideri

6.3.1.1.5. Vergi kredilerine ilişkin ertelenmiş vergi gideri

6.3.1.1.6. Cari dönem vergi zararına ilişkin ertelenmiş vergi varlığı olarak muhasebeleştirilemeyen tutarlar

6.3.1.2. Ertelenmiş vergi giderine yapılan ilaveler

6.3.1.2.1. Belirsiz bir vergi pozisyonuyla ilgili ertelenmiş vergi giderine ilişkin yapılan ödemeler

6.3.1.2.2. Önceki dönem ertelenmiş vergi yükümlülüklerinin ters kayıtla kapatılması

6.3.2. İşletme bazlı zarara ilişkin ertelenmiş vergi varlığının yeniden tespiti

6.3.3. Takip kapsamına alınan ve ters kayıtla kapatılamayan ertelenmiş vergi yükümlülükleri

6.3.4. Takip kapsamına alınma zorunluluğu bulunmayan ertelenmiş vergi yükümlülükleri

6.3.4.1. Maddi duran varlıklara ilişkin amortisman gideri

6.3.4.2. Gayrimenkullerin kullanımı veya doğal kaynakların işletilmesi için devletten alınan lisans veya benzeri ruhsat maliyeti

6.3.4.3. Araştırma ve geliştirme giderleri

6.3.4.4. Aktiften çıkarma ve ıslah giderleri

6.3.4.5. Gerçekleşmemiş net kazançların gerçeğe uygun değer muhasebesi

6.3.4.6. Döviz kurundan elde edilen net kazançlar

6.3.4.7. Sigorta karşılıkları ve sigorta poliçesi ertelenmiş edinme maliyetleri

6.3.4.8. Maddi duran varlık satış kazançları

6.3.4.9. Muhasebe ilkesi değişiklikleri sonucunda tahakkuk eden ek tutarlar

6.4. Ülkesel bazlı zarar seçimi

6.4.1. Ülkesel bazlı zarara ilişkin ertelenmiş vergi varlığı

6.4.2. Ülkesel bazlı zarar seçiminin sonraki dönemlerde iptal edilmesi

6.4.3. Ülkesel bazlı zarar seçiminin bildirilmesi

6.4.4. Nihai ana işletme olan bir şeffaf işletmenin ülkesel bazlı zarar seçimi

6.5. Önceki hesap dönemlerine ilişkin yapılan düzeltmeler ve vergi oranı değişiklikleri

6.5.1. Önceki hesap dönemlerine ilişkin kapsanan vergilerde yapılan düzeltmeler

6.5.2. Kurumlar vergisi oranındaki bir değişiklikten kaynaklanan ertelenmiş vergi gideri

6.5.3. Cari vergi giderinin belirli bir tutarı aşması durumu

7. Vergi Yükünün Hesaplanması ile Küresel ATV’nin Matrahı, Oranı ve Hesabı

7.1. Ülkesel bazlı vergi yükünün hesaplanması

7.1.1. Net ülkesel bazlı kazancın tespiti

7.1.2. Bir ülke için düzeltilmiş kapsanan vergilerin tespiti

7.2. Küresel ATV’nin matrahı, oranı ve hesabı

7.2.1. Küresel ATV oranının hesaplanması

7.2.1.1. Negatif vergi gideri prosedürü

7.2.2. Küresel ATV matrahının hesaplanması

7.2.3. Küresel ATV’nin hesaplanması

7.2.4. Bir bağlı işletmenin küresel ATV’sinin hesaplanması

7.2.5. Ek cari dönem küresel ATV’nin bağlı işletmelere tahsisi

7.3. Reel ekonomik faaliyete dayalı kazanç indirimi

7.3.1. Brüt ücret indirim tutarı

7.3.1.1. REF kapsamındaki çalışanlar

7.3.1.2. REF kapsamındaki çalışanların faaliyetlerini yürüttüğü ülke

7.3.1.3. REF kapsamındaki çalışanların brüt ücret giderleri

7.3.2. Maddi duran varlık indirim tutarı

7.3.2.1. Maddi duran varlıkların ve bulundukları ülkenin belirlenmesi

7.3.2.1.1. Kiralama amacıyla elde tutulan gayrimenkuller

7.3.2.1.2. Kısmi kiralamaya konu edilen varlıklar

7.3.2.1.3. Devletten alınan lisans veya benzer nitelikteki ruhsatlar

7.3.2.2. İndirim tutarının hesaplanmasına dâhil edilmeyen varlıklar

7.3.2.3. REF kapsamındaki maddi duran varlıkların net defter değeri

7.3.3. İş yerinin REF kapsamındaki çalışanlarının brüt ücret giderleri ile maddi duran varlıkları

7.3.4. Şeffaf işletmelerin REF kapsamındaki çalışanlarının brüt ücret giderleri ile maddi duran varlıkları

7.3.4.1. Nihai ana işletme olmayan vergi şeffaf işletme

7.3.4.2. Nihai ana işletme olan vergi şeffaf işletme

7.3.4.3. Diğer durumlar

7.4. Ek cari dönem küresel ATV

7.4.1. Geçmiş hesap dönemlerine ilişkin hesaplanan ek cari dönem küresel ATV’nin tahsisi

7.4.2. Net ülkesel bazlı kazancın oluşmadığı hesap dönemine ilişkin hesaplanan ek cari dönem küresel ATV’nin tahsisi

7.4.3. Ek cari dönem küresel ATV kapsamında düşük vergilendirilen bağlı işletme

7.5. De Minimis (Hasılat ve kazanç tutarının belirli sınırların altında kalması) uygulaması

7.5.1. Ülkesel bazlı ortalama hasılat ile ortalama kazanç veya zararın tespiti

7.5.1.1. Ülkesel bazlı hasılatın tespiti

7.5.1.2. Ülkesel bazlı kazanç veya zararın tespiti

7.5.1.3. Önceki hesap dönemlerine ilişkin yapılan düzeltmeler

7.5.1.4. Çok uluslu işletme grubunun yapısındaki değişiklikler

7.6. Azınlık payına sahip olunan bağlı işletmeler

7.6.1. Azınlık payına sahip olunan alt gruplar

7.6.2. Azınlık payına sahip olunan alt grup üyesi olmayan azınlık payına sahip olunan bağlı işletmeler

8. Birleşme, Bölünme ve Pay Devirleri

8.1. Birleşme ve bölünme durumlarında konsolide hasılat sınırının tespiti

8.1.1. Birleşme

8.1.1.1. İki veya daha fazla grup arasındaki birleşme

8.1.1.2. İki veya daha fazla işletmenin ya da bir işletme ile bir grubun birleşmesi

8.1.2. Bölünme

8.2. Çok uluslu işletme grubuna katılan ve gruptan ayrılan bağlı işletmeler

8.2.1. Devredilen bağlı işletmenin kazanç veya zararı ile kapsanan vergi tutarı

8.2.2. Devredilen bağlı işletmenin varlık ve yükümlülüklerinin net defter değeri

8.2.3. Devredilen bağlı işletmenin brüt ücret giderleri ile net defter değeri

8.2.4. Bağlı işletmenin devredilen ertelenmiş vergi varlıkları ve yükümlülükleri

8.2.5. IIR kapsamında mükellef olan bir ana işletmenin devri

8.2.6. Bir bağlı işletmedeki kontrol gücünün devri

8.3. Varlıkların ve borçların devredilmesi

8.3.1. Bir bağlı işletmenin varlıklarının ve borçlarının devredilmesi durumunda işletme bazlı kazanç veya zararın tespiti

8.3.2. Varlıkların ve borçların işletmelerin yeniden yapılandırılması kapsamında devredilmesi durumunda işletme bazlı kazanç veya zararın tespiti

8.3.3. İşletmelerin yeniden yapılandırılması kapsamında nitelikli olmayan kazanç veya zarar esasına göre muhasebeleştirme

8.3.4. Yerel vergi mevzuatına göre gerçeğe uygun değer düzeltmesine tabi olan varlıklar ve borçlar

8.4. İş ortaklıkları

8.4.1. İş ortaklıklarına ilişkin küresel ATV’nin tespiti

8.4.2. İş ortaklığı ile iştiraklerinde IIR’nin uygulanması

8.4.3. İş ortaklıkları ile iştiraklerinde UTPR’nin uygulanması

8.5. Birden fazla ana işletmeli çok uluslu işletme grubu

8.5.1. Grubu oluşturan işletmeler

8.5.2. Grubun bağlı işletmelerinin tespiti

8.5.3. Grubun konsolide finansal tabloları

8.5.4. Grubun nihai ana işletmeleri ile ana işletmelerinin IIR kapsamında mükellefiyeti

8.5.5. Grubun bağlı işletmelerinin UTPR kapsamında mükellefiyeti

8.5.6. Grubun nihai ana işletmelerinin beyan yükümlülüğü

9. Özel Vergileme Durumları

9.1. Nihai ana işletme olan şeffaf işletmeler

9.1.1. Nihai ana işletme olan şeffaf işletmenin işletme bazlı kazancının tespiti

9.1.1.1. Birinci koşul

9.1.1.2. İkinci koşul

9.1.1.3. Üçüncü koşul

9.1.2. Nihai ana işletme olan şeffaf işletmenin işletme bazlı zararının tespiti

9.1.3. Nihai ana işletme olan şeffaf işletmenin kapsanan vergilerinin tespiti

9.1.4. Şeffaf işletmelerin faaliyetlerinin yürütüldüğü iş yerleri

9.2. Vergilemede indirilebilir kâr payı uygulamasına tabi olan nihai ana işletme

9.2.1. Vergilemede indirilebilir kâr payı uygulamasına tabi olan nihai ana işletmenin işletme bazlı kazancının tespiti

9.2.1.1. Birinci koşul

9.2.1.2. İkinci koşul

9.2.1.3. Üçüncü koşul

9.2.2. Vergilemede indirilebilir kâr payı uygulamasına tabi olan nihai ana işletmenin kapsanan vergisinin tespiti

9.2.3. Nihai ana işletme ile aynı ülkede bulunan ve vergilemede indirilebilir kâr payı uygulamasına tabi olan bağlı işletmeler

9.2.4. Üretim kooperatifinden elde edilen kâr payları

9.3. Kâr dağıtımına dayalı vergileme sistemi

9.3.1. Dağıtılmış sayılan kâr payı vergisi seçimi

9.3.2. Bağlı işletme takip hesabı

9.3.3. Takip hesabı zarar aktarımı uygulaması

9.3.4. Takip hesabının kullanılmayan kısmı ve kâr dağıtımına ilişkin ödenen kapsanan vergiler

9.3.5. Bir bağlı işletmenin çok uluslu işletme grubundan ayrılması veya varlıklarını devretmesi

9.3.5.1. Elden çıkarma takip oranı

9.4. Yatırım ve sigorta yatırım işletmeleri

9.4.1. Yatırım ve sigorta yatırım işletmesi için yapılan hesaplamalar

9.4.1.1. Vergi yükünün hesaplanması

9.4.1.2. Düzeltilmiş kapsanan vergilerin hesaplanması

9.4.1.3. İşletme bazlı kazanca ilişkin tahsis edilebilir payın hesaplanması

9.4.1.4. Küresel ATV’nin hesaplanması

9.4.1.5. REF kazanç indirim tutarının hesaplanması

9.4.2. Yatırım ve sigorta yatırım işletmelerinin vergi şeffaf işletme olarak değerlendirilmesi

9.4.3. Yatırım ve sigorta yatırım işletmesine ilişkin vergilendirilebilir dağıtım yöntemi

9.4.3.1. Vergilendirilebilir dağıtım yöntemi uygulaması

9.4.3.2. Dağıtılmamış net işletme bazlı kazancın tespiti

10. Yerel ve Küresel ATV’nin Vergilendirme Dönemi Beyanı, Tarhı ve Ödenmesi

10.1. Küresel ATV’nin beyan yükümlülüğü

10.1.1. Küresel ATV’nin vergilendirme dönemi

10.1.2. Küresel ATV bilgi beyannamesi

10.1.3. Küresel ATV bilgi beyannamesinin bilgi değişimi kapsamında temini

10.1.4. Küresel ATV beyannamesinin verilme zamanı

10.2. Yerel ATV’nin beyan yükümlülüğü

10.2.1. Yerel ATV’nin vergilendirme dönemi

10.2.2. Yerel ATV beyannamesinin verilme zamanı

11. Güvenli Limanlar

11.1. CbCR güvenli limanı

11.1.1. İş ortaklıkları

11.1.2. Özel hükümlere tabi olan nihai ana işletmeler

11.1.3. Yatırım ve sigorta yatırım işletmeleri ile bunların bağlı işletme sahipleri

11.1.4. Net gerçekleşmemiş gerçeğe uygun değer zararı

11.1.5. CbCR güvenli liman uygulamasından yararlanamayacaklar

11.2. UTPR güvenli limanı

11.3. Basitleştirilmiş hesaplamalar güvenli limanı

11.3.1. Önemsiz bağlı işletmeler için basitleştirilmiş hesaplamalar güvenli limanı

11.4. Nitelikli yerel ATV güvenli limanı

12. Geçiş Dönemi

12.1. REF kazanç indirimine ilişkin geçiş dönemi uygulaması

12.2. Küresel ATV’nin beyan ve ödeme süresine ilişkin geçiş dönemi uygulaması

12.3. Geçiş dönemi için geçerli olan vergi uygulamaları

12.3.1. Geçiş dönemi ve müteakip dönemlerde vergi yükünün tespiti

12.3.2. Geçiş dönemine ilişkin vergi yükünün tespitinde dikkate alınmayan ertelenmiş vergi varlıkları

12.3.2.1. Kamu idaresi ile yapılan anlaşmalar

12.3.2.2. Ertelenmiş vergi tutarları için mühlet dönemi

12.4. Geçiş dönemi öncesinde gerçekleştirilen devir işlemleri

12.4.1. Devir işlemlerinin kapsamı

12.4.2. Devir işlemlerinden kaynaklanan ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri

12.4.3. Gerçeğe uygun değer üzerinden muhasebeleştirilen devir işlemleri

Söz konusu Tebliğ Taslağına aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz.

Yerel ve Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi Uygulama Genel Tebliğ Taslağı

Küresel ATV Bilgi Beyannamesi Taslağı

İlgili OECD/G20 BEPS Kapsayıcı Çerçeve dokümanları

Saygılarımızla.

Deloitte Türkiye.