<p style="text-align: justify;">Uzun zamandır taslak halinde gündemde olan 5746 sayılı Ar-Ge ve tasarım faaliyetlerinin desteklenmesi hakkındaki kanuna ait genel tebliğ 27.05.2022 tarih ve 31848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve 12.10.2021 yani 12.10.2021 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.</p> <p style="text-align: justify;">Yazımız konusu kanunun 3. Maddesi İndirim, istisna, destek ve teşvik unsurları başlığı altında şu düzenlemeyi yapmıştır.</p> <p style="text-align: justify;"><b>MADDE 3 – </b>(1) Ar-Ge ve tasarım indirimi: Teknoloji merkezi işletmelerinde, Ar-Ge merkezlerinde, kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan veya teknoloji geliştirme projesi anlaşmaları kapsamında uluslararası kurumlardan ya da kamu kurum ve kuruluşlarından Ar-Ge projelerini desteklemek amacıyla fon veya kredi kullanan vakıflar tarafından veya uluslararası fonlarca desteklenen Ar-Ge ve yenilik projelerinde, rekabet öncesi işbirliği projelerinde ve tekno-girişim sermaye desteklerinden yararlananlarca gerçekleştirilen Ar-Ge ve yenilik harcamalarının tamamı ile bu kanun kapsamında yukarıda sayılan kurum ve kuruluşlar tarafından desteklenen tasarım projelerinde ve tasarım merkezlerinde gerçekleştirilen münhasıran tasarım harcamalarının tamamı, 13.6.2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10’uncu maddesine göre kurum kazancının ve 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 89’uncu maddesi uyarınca ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılır.</p> <p style="text-align: justify;">Yukarıdaki kanun maddesi esas alınarak bugün yayımlanan tebliğ ise çeşitli durumlara göre teşvik indirim ve istisnaların nasıl uygulanacağını çok detaylı olarak açıklamıştır. Biz yazımızda bunları kısaca açıklamaya çalışacağız. Yatırımcılar, sanayiciler ve özellikle muhasebe meslek mensupları bu son tebliği dikkatle inceleyerek teşvik, indirim ve istisnalardan yararlanmalıdır.</p> <p style="text-align: justify;">Tebliğe göre ; <b>a. </b>gelir vergisi stopaj teşviki kapsamında Ar-Ge veya tasarım merkezlerinde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin yüzde yirmisini aşmamak kaydıyla bu fıkrada belirtilen durumlar haricinde bu merkezler dışında geçirilen süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilir. Cumhurbaşkanı, yüzde yirmi olarak belirlenen bu oranı belirleyeceği bölgesel ve/veya sektörel alanlarda yüzde yetmiş beşe kadar artırmaya veya tekrar kanuni oranına kadar indirmeye yetkilidir.</p> <p style="text-align: justify;"><b>b. </b>Gelir vergisi stopaj teşviki kapsamındaki %20 oranı 31.12.2022 tarihine kadar YÜZDE %50 OLARAK UYGULANACAKTIR.</p> <p style="text-align: justify;"><b>c. </b>Yüzde elli oranının geçerli olduğu dönemlerde Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin yarısını merkez veya bölge içinde, yarısını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.</p> <p style="text-align: justify;">Tebliğde uygulamanın nasıl olacağı çok detaylı olarak ve toplamda 16 adet örnekle açıklanmıştır. Sayfalar tutan bu örnekleri yazımızda göstermiyor fakat özellikle meslek mensupları ve uygulayıcıların örnekleri dikkatle inceleyerek öğrenmesini tavsiye ediyorum.</p> <p style="text-align: justify;"><b>d. </b>Bir diğer tabirle Ar-Ge merkezinde çalışan personelin yarısının merkez veya bölge içinde çalışması halinde ücretlerin tamamı teşvikten yararlanacaktır.</p> <p style="text-align: justify;"><b>e. </b>Örneklerden anlaşıldığına göre teşvikler o kadar detaylı açıklanmıştır ki, Ar-Ge ve tasarım konusunda çalışmayan personelin ücretleri bile bu teşvikten yararlanacaktır.</p> <p style="text-align: justify;"><b>f. </b>Teşvikin uygulanmasında günlük, haftalık ve aylık çalışma saatleri ile ilişkili sınırlar da bulunmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;"><b>g. </b>Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile bölge alanı dışında gerçekleştirilmesi uygun bulunan zorunlu faaliyetlere ilişkin süreler, Ar-Ge veya tasarım personelinden yüksek lisans yapanlar için 1,5 yılı, doktora yapanlar için 2 yılı geçmemek üzere merkez veya bölge dışında geçirdiği süreler, Ar-Ge ve yenilik alanında haftalık 8 saati aşmamak kaydıyla ders verilmesi ve mentorlük yapılması suretiyle merkez dışında geçirilen süreler teşvik kapsamında olduğundan, bu sürelerde merkez ve bölge içinde çalışılmış kabul edilecektir.</p> <p style="text-align: justify;"><b>h. </b>Eğer uygulamalar kanun ve tebliğe aykırı şekilde olursa işveren hakkında yürütülen bir incelemede ilgili dönemde çalışma süresinin tamamını merkez veya bölge içinde çalışarak geçiren personel sayısının bildirime uygun olmadığı veya eksik olduğu tespit edilmiştir diyelim.</p> <p style="text-align: justify;">Bu durumda, merkez veya bölge içinde çalıştığı dikkate alınan ancak, fiilen merkez veya bölgede çalışmamış olan (mesela 10) personel ile merkez veya bölge dışında çalışan (yine örnek olarak 10) personel olmak üzere toplam çalışmayan 20 personel için faydalanılan teşvik tutarları işverenden ceza ve faiz uygulanmak suretiyle geri tahsil edilecektir.</p> <p style="text-align: justify;">Yazımızı burada özellikle keserek, herkesin söz konusu tebliği dikkatle inceleyerek uygulamasını tekrar tavsiye ediyorum.</p> <p style="text-align: justify;">EkoHaber | Cevdet AKÇAKOCA</p>