İstanbul Avrupa Yakası Hal Müdürlüğü verilerine göre geçen yıl haziranda 80 TL olan kiraz fiyatı, bu yıl aynı dönemde 400 TL’ye kadar yükseldi. Bazı özel kiraz cinslerinde ise fiyat 750 TL’ye kadar çıktı.
NTV’nin haberine göre, kirazın fiyatı kıymayı geçmiş durumda. Zincir marketlerde ve semt pazarlarında artık kiraz taneyle satılıyor; bir tanesinin fiyatı 5 ila 10 TL arasında değişiyor.
GRAMLA SATIŞ DÖNEMİ
Ankara’da da tablo benzer. Ankara Büyükşehir Belediyesi Hal Müdürlüğü’nün verilerine göre, kirazın kilosu 1 Temmuz itibarıyla en düşük 100 TL, en yüksek 500 TL arasında değişiyor. Marketlerdeki fiyatlar bu aralığın da üzerine çıkabiliyor. Papaz eriğin kilosu 250 TL, çilek 180 TL, çekirdeksiz üzüm ise 130 TL seviyelerinde. Bazı zincir marketler meyveyi gramla, hatta taneyle satmaya başladı.
Yüksek fiyat artışlarının arkasında birkaç temel sebep var. İlk olarak, nisan ayında yaşanan zirai don felaketi, özellikle Afyon ve Sultandağı gibi önemli üretim merkezlerinde kiraz rekoltesini büyük oranda düşürdü. Bahçeden sofraya uzanan tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar, maliyetlerin artmasına neden oldu. Lojistik giderleri, işçilik maliyetleri ve döviz kurundaki dalgalanmalar da bu artışı körükledi.
ÇAY YÜKSELMEYE DEVAM EDİYOR
Afyonkarahisar’ın Çay ilçesinde, ihracatlık kirazın üretici fiyatı 55 TL civarında seyrederken, üretim maliyetlerinin kilo başına 57 TL’yi bulduğu ifade ediliyor. Bu da üreticinin kazanç sağlayamadığını gösteriyor.
Çanakkale’de mevsimin ilk kirazı yarım kilosu 250 TL’den satışa sunuldu. Paketli kirazlar ise 150 TL’ye alıcı buldu. Eskişehir’de pazarda tanesi 10 TL’ye satılan kiraz, sosyal medyada tepkilere neden oldu. Tüketiciler ise “Meyve yemek artık lüks” yorumlarıyla duruma tepki gösteriyor.
ÜRETİCİ HASAT YAPMAKTAN VAZGEÇTİ
Karpuzda ise bu yıl üretim ve fiyat dengesizliği dikkatleri üstüne çekiyor. Başta Çukurova olmak üzere birçok bölgede üretim, talebin çok üzerinde gerçekleşince fiyatlar hızla düştü. Tarla fiyatı 2 liraya kadar gerileyen karpuz, bu seviyede alıcı bulamayınca birçok üretici hasat yapmaktan vazgeçti.
Çiftçilerin ürününü toplamaktan çekinmesinin temel nedenlerinden biri de artan nakliye bedelleri. Ürünün tarladan büyük şehirlere ulaşması ciddi lojistik maliyetler gerektiriyor. Bu da tüketiciye yansıyan fiyatları yüksek tutuyor. Öyle ki İstanbul, Ankara gibi büyük şehirlerde karpuz, tezgahlarda 10 ila 14 lira arasında satılıyor.
Halk pazarlarındaki manavlar ve üreticiler de zor durumda. Üretici, maliyeti karşılamadığı için zarar ettiğini, kazananın yalnızca komisyoncular olduğunu söylüyor. Pazarda satış yapan esnaf ise yüksek fiyatlar nedeniyle ürünün elde kaldığını belirtiyor.
