Yeni tip Koronavirüsün (Covid-19) olası etkileri “Dışsal etkilerden kaynaklanan dönemsel durumlardan ileri gelen zorlayıcı sebep” kapsamında İş-Kur’a Kısa Çalışma Ödeneği başvurusu yapan işverenlerin ilgili dönemlerde bordro ve aylık prim hizmet bildirgesi düzenlerken dikkat etmeleri gereken hususlar 02.04.2020 tarih ve 2929 nolu sirkümüzde açıklanmıştı. Ancak söz konusu sirkümüzdeki hususlar ile ilgili değişiklikler yapılmış olup, kısa çalışma ödeneği ile ilgili hususlar aşağıdaki gibi olmalıdır.
1-) Kısa çalışma ödeneği kapsamında olan işçilerin ilk bir haftalık ücretleri 4857/40.ıncı maddesi kapsamında işverenleri tarafından yarım ücret olarak ödenmelidir. Söz konusu ilk bir haftalık ücret bordroda ve aylık prim hizmet bildirgesinde normal çalışmış gibi gösterilmeli. Gün sayısı bordroda ve aylık prim hizmet bildirgesinde 7 gün olmalı. Ücret hesabı bordroda (Günlük ücretin ½ * 7 gün =) olarak yer almalıdır. Ancak aylık prim hizmet bildirgesinde asgari ücretin günlük tutarının ½’si (98,10/2=49,05 TL) altında olan ücretlerde kazanç hesabı 98,10 (98,10*7 gün=686,70 TL) üzerinden hesaplama yapılmalı, fark prim tutarı işveren tarafından ödenmelidir. Günlük ücretinin ½’si 98,10 TL üzerinde olanlar bordroda 7 güne isabet eden kazanç tutarları ile aylık prim ve hizmet bildirgesindeki SPEK tutarları aynı olacak fark olmayacaktır.
2-) Sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı dönemde sadece kısa çalışma ödeneğinden dolayı eksik günleri bulunması halinde bordroda ve aylık prim hizmet bildirgesinde “18-Kısa Çalışma Ödeneği” kodu kullanılmalı.
3-) Sigortalının kısa çalışma ödeneği aldığı dönemde kısa çalışma ödeneği ile birlikte ayrıca başka bir eksik gün (İstirahatli gibi.) olması halinde aylık prim ve hizmet bildirgesinde “27-Kısa Çalışma Ödeneği ve Diğer Nedenler” kodu kullanılmalı. (Bordroda eksik gün nedenleri ayrı ayrı yer almalıdır.)
4-) Kısa çalışma yapan işçinin çalışılmayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri ücreti kısa çalışma yapılan süreyle orantılı olarak işveren tarafından ödenmelidir.
İş-Kur’ca kapsamda olanlara günlük kısa çalışma ödeneği olarak sigortalının son oniki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60’ı ödenecek olup bu tutar aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150’sini geçemeyecektir. Bu nedenle kapsamda olanların aylık ücretleri düşecektir. Kapsamda olanların eksik ücret farkları gelecekte sorun yaşanmaması için işverence kesinlikle ödenmemelidir.
Örnek: 21 Mart 2020 tarihinde zorlayıcı sebep nedeniyle kısa çalışma ödeneği ödenmeye başlanılan işyerinde sigortalı bildirimi bordro ve aylık prim hizmet bildirgesinde aşağıdaki gibi olmalıdır.
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
| Normal çalışma (20 gün) | Bir haftalık süre (7 gün) | 18-Kısa çalışma öd. (4 gün) | ||||||||||||||||||||||||||||
| Aylık Brüt Ücret | 4.500,00 | 9.000,00 |
| Günlük Brüt Ücret (Aylık Ücret / 30 Gün) | 150,00 | 300,00 |
| 20.03.2020 tarihine kadarki ücret (20 Gün * günlük ücret) | 3.000,00 | 6.000,00 |
| 21.03.2020/27.03.2020 İlk bir haftalık ücreti 7 gün* (Yarım üret) | 525,00 | 1.050,00 |
| Toplam Brüt Ücret (Bordroda olması gereken brüt kazanç tutarı) | 3.525,00 | 7.050,00 |
| (*) Ancak ödenen yarım ücret günlük prime esas kazançtan düşük olduğundan 75 TL ücret 98,10 TL üzerinde Kuruma bildirilmelidir. 98,10-75=23,10 TL * 7 gün = 161,70 TL APHB’de prime esas kazanca ilave edilmelidir. | (*) 161,70 | Fark olmayacak (**) |
| Bordroda ve aylık prim ve hizmet bildirgesinde prim günü (20 gün normal çalışma + İlk bir haftalık ücret) | 27 | 27 |
| Aylık prim ve hizmet bildirgesinde kazanç bildirimi toplam (SPEK) | 3.686,70 | 7.050,00 |
| Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak için 4 gün için eksik gün kodu “18-Kısa Çalışma Ödeneği” olarak bildirilmelidir. | ||
(**) Ödenen yarım ücret prime esas kazanç alt sınırdan yüksek olduğundan yarım ücret SGK’ya 1.050,- TL olarak bildirilmeli.
Kısa çalışma ödeneği kapsamında çalışanları olan işveren veya yetkililerinin Kısa Çalışma Ödeneği dönemlerinde bordro ve aylık prim hizmet belgesi düzenlerken yukarıdaki hususlara dikkat etmelerini, farklı hesaplama yapanların gerekli düzeltmeleri yapmalarını öneririz. (Konu ile ilgili SGK Genelgesi beklenmektedir. Kapsamda olan işverenlerin değişiklik olacağı düşüncesiyle Mart 2020 ayı aylık prim ve hizmet belgelerini beyan süresi öncesinde Kuruma vermemelerini öneririz. Farklı bir uygulama olduğunda ayrıca sirkümüzle gerekli duyuru yapılacaktır.)
Bilgilerinize sunarız, sağlıklı günler dileriz.
Ş.A. Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.
