Son dönemde Türkiye’de kira ilişkilerinde ev sahiplerinin talepleri çeşitleniyor. Yeni uygulamalardan biri, kiracılardan kira borcunun güvencesi olarak senet talep edilmesi. Gayrimenkul hukuku uzmanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, bu yöntemin nasıl işlediğini ve kiracılara hangi durumlarda risk oluşturduğunu açıkladı.
SENETLE KİRA UYGULAMASI NEDİR?
Avukat Kiraz’a göre senet, bono ve çek gibi kıymetli evraklar arasında yer alıyor ve kira sözleşmelerinde kira borcunun güvence altına alınması amacıyla kullanılabiliyor. Senet talebi, kiracı tarafından kabul edilirse hukuka uygun. Ancak senedin, kira sözleşmesine veya ek bir protokole açıkça yazılması gerekiyor. Aksi takdirde mal sahibi, senedi üçüncü kişilere devredebilir ve kiracı aleyhine icra takibi başlatılabilir.
DEPOZİTODA KAÇ SENET SINIRI VAR?
Depozito için talep edilen senetler, üç aylık kira bedelini aşamaz. Bunun üzerindeki talepler geçersiz sayılıyor. Aidat, eşya veya demirbaş için ise senet düzenlenmesi kanunen mümkün değil.
NEDEN SENET TALEP EDİLİYOR?
Kiracının kira borcunu ödeyip ödeyemeyeceğini ölçmek isteyen ev sahipleri, senet ile alacaklarını daha hızlı tahsil edebiliyor. Normal icra süreçleri Türkiye’de iki ila dört yıl sürebiliyor. Senetle yapılan tahsilatta ise süreç en fazla altı ayı bulabiliyor.
SENET UYGULAMASI KİRA PİYASASINI NASIL ETKİLER?
Kiracının manevra alanı daralırken, ev sahipleri alacaklarını daha güvenli şekilde garanti altına alabiliyor. Kiralık sosyal konut projeleriyle birlikte bu uygulamanın dengelenmesi gerektiğini vurgulayan Kiraz, devlet ve özel sektörün kiralık sosyal konut üretimini teşvik etmesi gerektiğini belirtiyor. Böylece kira fiyatlarının daha ulaşılabilir seviyelere çekilebileceğini söylüyor.
Leyla Aydoğan-Sözcü
