Ülkede kriz yok, çürüme var. Zira kriz bu kadar uzun sürmez, dibe vurur ve çıkarsın. Ne yazık ki 2026’da bir dip olmayacak. Para, akılsızlardan akıllılara akacak. Sen akıllı olmaya bak, hayatta kal
Bu başlığa bakıp, gelecek yılın kolay geçmeyeceğini anlayabilirsiniz. Doğrudur. Derin kriz olmasa da şirketler için hayatta kalmanın zafer sayılacağı bir zaman dilimine girdiğimizi anlatmak istedim. Geçen yıl olduğu gibi hayatta kalmaya dair kurum, şirket ve şahıslar için bir mini kılavuz hazırlayıverdim.
NAKİT AKIŞINA DİKKAT: Finansmana erişimin zorlaştığı, tahsilatın aksadığı ve bütçelerin açık vermeye başladığı süreçte firmalar, nakit akışına aşırı özen göstermek zorunda… 2001 krizini hatırlıyorum. Nice dev ve sağlam firma, sırf nakdi yönetemediği için batmış ve ekonomide çok derin yaralar açılıvermişti.
EN DEĞERLİ SERMAYE İNSAN KAYNAĞI
SAFRALARINDAN KURTUL: Patronları zengin fakat şirketleri fakir ülkemde çoğu firma, verimsizlikten zayıflamış durumda. Nakdi ve beşeri sermayesinden süreçlerine dek her alanda ileri iyileştirme adımları atmak gerekecek. Üstüne vazife değilse yapma, ana işin değilse terk et ve çerçöp taşıma.
İNSAN KAYNAĞINI KORU: Hatırlıyorum 2009 krizinde “teğet geçecek” denilmesine rağmen, tedbir olarak çalışanını evine gönderenler ya batmış veya çok zorda kalmıştı. En değerli sermayen olan insan kaynağını elinde tutmak için ne gerekiyorsa yap. Hisseden pay dâhil yüzlerce denenmiş yöntem var.
İKİ SORU İKİ CEVAP / Hayatta kalmaya dair…
Teknoloji bir çıpa olabilir mi?
Kesinlikle… Her ne yapıyorsan yap, teknolojinin kuralları belirlediği bu yeni dönemde üretim ve yönetim süreçlerini güçlendirmen gerek. “Geleneksel alandayım, kriz beni etkilemez” diyemezsin.
Dönüşüm için uygun zaman mı?
Krizler, fırsatları da beraberinde getirir. 2025’te hayatta kalmak istiyorsan küçülme planın olsun. Zor zamanlar için kriz fonu oluşturmalısın. Daha şimdiden bir kenarda “kaybedeceğin kapitali” biriktir.
not/ Mütevazı yaşa ki başkaları da var olabilsin
Bu söz Mahatma Gandi’ye ait. İsraf odaklı yaşayanlar ile tasarruf ederek hayatta kalanların ayırtını anlatıyor. Ben bu çağrıyı, 2026 yılında kamu için yineliyorum; ey kamu… Lütfen biraz mütevazı ol… Bütçeyi bu denli açma. Daha az araba al, daha az bina kirala, daha az israf et ki biz de yaşayalım.
HAYATTA KALMA LÛGATI
Kirpi sendromu: Şirketlerin zor zamanlarda risklere karşı kendi içine kapanması, büzüşmesi
Önemli işler: Firmaların ajandasında olan ve genelde 12 başlıkta toplanabilen iş konuları
Öncelikli işler: Önemli işlerin içinde yer alan ancak acilen yerine getirilecek hayati 3 konu
Liderlik: Baş olanlar sevinmesin, ne gelirse başa gelir. Diz toprağa yaslanır da baş düşerse taşa gelir
Şeref OĞUZ-Ekonomim
