Gayrimenkul alım ve satım işlemleri de uzunca bir süredir Maliyenin takibindeydi. Gayrimenkul satışlarında durgunluk olmasına rağmen TÜİK verilerine göre, Türkiye genelinde konut satışları 2024 yılında bir önceki yıla göre %20,6 oranında artarak 1 milyon 478 bin 25 olmuştur. Gelir İdaresi Başkanlığınca geçtiğimiz dönemlerde çok sayıda ev sahibine kira beyanları ile ilgili uyarı mektupları gönderilmiş, daha sonra 40 bin mükellefe “beyanname gözetim” yazıları gönderilmiş, geçtiğimiz hafta ise son 5 yılda gayrimenkul alan ve satanlara “tapu harcı” yazıları tebliğ edilmeye başlanmıştır. Yazılar Gelir İdaresinin önceki yazılarından farklı olarak “izaha davet” yazıları olmayıp, tapu tescil işlemi sırasında harç matrahının düşük beyan edildiğinin tespit edildiği ve düşük beyan edilen tapu harcının 15 gün içinde ödenmesi gerektiği şeklindedir.
Yazıda ödeme yapılması isteniyor
Geçtiğimiz haftadan itibaren tebliğ edilen yazı; “Gelir İdaresi Başkanlığınca kamu idare ve müesseselerinden, mükelleflerle muamelede bulunan diğer gerçek ve tüzel kişilerden toplanan bilgiler kullanılmak suretiyle 2024-2025 yılı verileri dikkate alınarak yapılan çapraz kontroller ve analizlerin yanı sıra Defterdarlığımızca, gayrimenkul değerleme raporları, internet satış ilanları, emsal tapu satışları vb. veriler üzerinden yapılan araştırmalarda, işleme konu gayrimenkulün satış tarihindeki değerinin…..TL’nin altında olamayacağı ve bu nedenle tapu tescil işlemi sırasında harç matrahının…..TL tutarında düşük beyan edildiği tespit edilmiştir.
Bu kapsamda, 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine istinaden, daha sonra ortaya çıkabilecek her hangi bir cezalı tarhiyata muhatap olmamak için, yazımız ekinde yer alan dilekçe örneğinin doldurulmak suretiyle Dijital Vergi Dairesi aracılığı ile veya bağlı bulunduğunuz vergi dairesine 15 gün içerisinde müracaat ederek aradaki matrah farkının tahakkuk ettirilerek çıkacak olan verginin ödeme işlemlerinin gerçekleştirilmesi…” şeklindedir.
Maliye’nin somut tespit yapması gerekir
Gayrimenkul satışlarında düşük bedelle tapuda işlem yapıldığını iddia eden Gelir İdaresi Başkanlığı bu iddiasını çapraz kontroller ve analizlerin yanı sıra, gayrimenkul değerleme raporları, internet satış ilanları, emsal tapu satışları vb. verilerle desteklemektedir. Yapılan denetimler ve analizler neticesinde ortaya bir satış rakamı çıkmakla birlikte, geçmişte buna benzer tarhiyatlar karşısında Danıştay’ın vermiş olduğu kararlarda “somut tespitler yapılması, satış bedelinin banka kayıtları veya alıcı ifadeleriyle” desteklenmesi gerektiği” yönünde mükellef lehine çok sayıda kararı bulunduğunu hatırlatmış olalım.
Yazıyı alanlar ne yapacak
Yazı bir bilgilendirme yazısı olup bu yazıya istinaden ödeme yapmayanlar için her hangi bir yaptırımdan söz etmemektedir. Gelecekte yapılması muhtemel bir vergi incelemesinde cezalı işlem yapılma olasılığına karşı şimdiden ödeme yapılması gerektiği belirtilmiştir. Şunu belirtmeliyiz ki gayrimenkul satışlarında tapu harcına esas bedel “Belediye Rayiç Bedeli” değil gerçek satış bedelidir. İleride yapılacak bir vergi incelemesinde düşük bedelli işlem yaptığını düşünen kişilerin vergi ziyaı cezası ile karşılaşmamaları için şimdiden ilgili formu doldurarak ödeme yapmaları faydalı olacaktır.