<p style="text-align: justify;">Sosyal güvenlikte belki de en önemli haklardan birisi sigortalının vefat etmesi üzerine geride kalan eşine, çocuklarına ve bazı durumlarda anne-babasına halk arasında dul-yetim aylığı olarak bilinen ölüm aylığı bağlanmasıdır. Öyle ki dul eş ve çocukların sigortalının vefatı sonrasında çoğu zaman tek gelirinin de bu ölüm aylığı olduğu söylenebilir.</p> <p style="text-align: justify;">Ancak sigortalının vefatında eş ve çocuklara aylık bağlanması için bazı şartlar aranmakta olup, bu nedenle vefat eden her sigortalının dul ve yetimine aylık bağlanmamaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Ayrıca, kendi nam ve hesabına (<b><i>5510 sayılı Kanunun 4/(b) bendi</i></b>) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.</p> <p style="text-align: justify;">Vefat eden sigortalının eşine aylık bağlanması için, ölüm tarihinde sigortalının eşi ile Medeni Kanuna göre kurulmuş yasal evlilik bağı bulunması şarttır.</p> <p style="text-align: justify;">Sosyal güvenlik mevzuatına göre, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için;</p> <p style="text-align: justify;">a-) En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya,</p> <p style="text-align: justify;">b-) 4/1-(a) sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş, olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır. Ayrıca;</p> <p style="text-align: justify;">a-) Malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı almakta iken veya malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olup henüz işlemleri tamamlanmamış,</p> <p style="text-align: justify;">b-) Bağlanmış bulunan malullük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı, sigortalı olarak çalışmaya başlamaları sebebiyle kesilmiş,</p> <p style="text-align: justify;">Durumda iken ölen sigortalıların hak sahiplerine yazılı istekte bulunmaları halinde ölüm aylığı bağlanmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/1-(a) sigortalıları (SSK'lılar) için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Ancak, 1/10/2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Sigortalının dul eşine aylığın % 50 si; aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan dul eşine ise çalışmaması veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması halinde % 75 'i oranında aylık bağlanır.</p> <p style="text-align: justify;">Vefat eden sigortalının çocuklarına aylık bağlanabilmesi için çocukların cinsiyeti, yaşı, malul olup olmaması, öğrenim durumu ve medeni hali gibi kıstaslar mevcuttur.</p> <p style="text-align: justify;">27/3/2018 tarihinden itibaren ölüm aylığı bağlanması talebinde bulunan çocuklardan 4/1-(a) kapsamında (SSK) sigortalı sayılanlara; 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurana kadar aylık bağlanacaktır. Aylık almakta iken 4/1-(a) kapsamında sigortalılığa tabi çalışmaya başlayan hak sahibi çocukların da Kanunda belirtilen yaş ve öğrencilik nitelikleri devam ettiği sürece bağlanan aylıkları kesilmeyecektir.</p> <p style="text-align: justify;">Yukarıda belirtilen şartları taşıyan sigortalının vefatı halinde eş ve çocuklara ölüm aylığı bağlanmaktadır.</p> <p style="text-align: justify;">Star | Resul KURT</p>