Yapılan birçok bilimsel çalışma ve araştırmalarda demografik olarak kuşaklar doğum tarihlerine göre ele alınarak sınıflandırılmaktadır. Tam olarak mutabakat olmamakla birlikte genel olarak 1990’lı yılların sonları ile 2010 yılının başında doğanlar Z Kuşağı (jenerasyonu) olarak kabul görmektedir.

Benim de içinde yer aldığım “X Kuşağı” olarak hafızamızı geriye doğru sardığımızda Z Kuşağının en önemli özeliklerinden birinin özellikle internet ve internet teknolojileriyle birlikte büyüyüp gelişen ilk jenerasyon olduğunu hatırlamış olacağız. Bu anlamda Z Kuşağı genel olarak X Kuşağının çocuklarından ibarettir.

Z Kuşağı, günümüzde artık tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de çalışma hayatında gittikçe daha fazla yer almaya başlamıştır. Çok da meraklı olan bu kuşak daha işe ilk adım atar atmaz hemen ne zaman emekli olacağım? Daha erken nasıl emekli olabilirim… gibi çok sayıda suali gazetemize yöneltmeye başladı. Okurlarımız arasında annelerden sonra en çok ehemmiyet verdiğim ve suallerini öncelikli olarak cevaplamaya çalıştığım grup hiç şüphesiz istikbalimiz olan gençler olunca bu yazımı da yine tamamen onlara ayırdım.
 

Z Kuşağı SSK, Bağ-Kur ve ES’ye göre emekli olamayacak!

SGK’dan önce işçilerin-SSK, memurların-Emekli Sandığı, Bağ-Kur tarafından emeklilik işlemleri yürütülmüştür. Z Kuşağı, geçmişte faaliyet gösteren bu kurumların hiçbirine bağlı olarak prim ödeyerek sigortalı olmamıştır.

Z Kuşağı 2008 yılı Ekim ayı başı itibarıyla yürürlüğe giren SGK (5510 sayılı) Kanun ile getirilen yeni bir sisteme göre emekliliğe hak kazanmaktadır.

Bu kanuna göre işçi olarak çalışanlar ile işçi gibi sayılanlar (4/1-a), esnaf-sanatkâr, şirket ortağı, Youtuber ve benzeri faaliyeti nedeniyle vergi mükellefi olanlar ile diğer bağımsız çalışanlar (4/1-b), memur ve diğer kamu görevlileri (4/1-c) kapsamında sigortalı sayılmaktadır.


65 YAŞINDAN ÖNCE EMEKLİ OLMAK MÜMKÜN!

08.09.1999 tarihinden itibaren ve 30.04.2008 tarihine kadar sigortalı işe girenlerden kadın için 58, erkek için 60 yaşını doldurmak ve SSK’lılar için 7000 gün (01.05.2008 tarihinden itibaren 7200 gün), Bağ-Kur ve Emekli Sandığı sigortalıları için ise 9000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla emekli olmak mümkün bulunmaktadır.

30 Nisan 2008 tarihinden sonra işe giren Z Kuşağı ise 01.01.2036 tarihine kadar yukarıda belirtilen gerekli primleri ne zaman doldurursa aşağıdaki tabloda belirtilen tarihlere göre emeklilik yaşları belirlenecektir.
 

4/1-(a) Sigortalıları İçin 7200,

4/1-(b) ve 4/1-(c)Sigortalıları İçin 9000 Prim Gün Sayısı Koşulunun Oluştuğu Tarih

Tahsis Talep Tarihindeki En Az

Yaş

Sigortalılık Niteliğine Göre Prim Gün Sayısı

Kadın

Erkek

4/1-(a)

4/1-(b) ve 4/1-(c)

01.05.2008 - 31.12.2035

58

60

7200

9000

01.01.2036 31.12.2037

59

61

7200

9000

01.01.2038 - 31.12.2039

60

62

7200

9000

01.01.2040 - 31.12.2041

61

63

7200

9000

01.01.2042 - 31.12.2043

62

64

7200

9000

01.01.2044 – 31.12.2045

63

65

7200

9000

01.01.2046 – 31.12.2047

64

65

7200

9000

01.01.2048

65

65

7200

9000


Örneğin; 01.01.2015 tarihinden itibaren 4/1-a sigortalısı olarak çalışan Emire, 7200 gün malullük, yaşlılık, ölüm primi bildirilme şartını 31/12/2035 tarihinde tamamladıysa 58 yaşında emekli olacaktır. Ancak Emire, gerekli prim gün sayısını 01.01.2048 tarihinde tamamlarsa 65 yaşında yani 7 yıl daha geç emekli olacaktır.

Görüldüğü üzere emeklilik için gerekli olan malullük, yaşlılık, ölüm prim gün sayısını bildirilme şartını erken yerine getirme şartına bağlı olarak 7 yıl daha erken emeklilik avantajı yakalanmaktadır.

Çocuğunuz ya da kendiniz çalışmıyorsanız bu da sorun değildir. İsteğe bağlı sigortaya başvurarak kendi primlerinizi yatırabilirsiniz.

İşe girdiğinizde bu sigorta otomatik duracaktır. Burada dikkat etmeniz gereken, çalışmalarınızın ağırlıklı olarak 4/1-a kapsamında olmasıdır. Aksi takdirde fazladan 1800 gün prim yatırmak zorunda kalırsınız.

30.04.2008 tarihinden sonra sigortalı çalışmaya başlayan kadınlar doğum borçlanması, erkekler askerlik borçlanması yaparak gereken prim gün sayısını tamamlayabilirler.

Son söz olarak anneler babalar çocuklarınız 65 yaşında emekli olsun istemiyorsanız şimdiden emeklilik planlaması yapmayı unutmayın…

Türkiye | İsa Karakaş