Söz konusu kanunun Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girmesi beklenmektedir.
Kanunla getirilen ve dikkat çeken düzenlemelerden biri de devreden katma değer vergisinin indirimine getirilen sınırlama ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin gider yazma hakkının vergi incelemesi yoluyla kullandırılmasıdır. Devreden katma değer vergisi, bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi toplamının mükellefin vergiye tâbi işlemleri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olmasıdır, söz konusu fazlalık sonraki dönemlere devrolur.
KDV indiriminde 5 yıllık sınırlama
Kanunun 20. maddesinde yapılan düzenleme ile katma değer vergisi kanununun ‘İndirilemeyecek Katma Değer Vergisi’ni düzenleyen 30. maddesinin birinci fıkrasına (f ) bendi eklenerek; ‘beş takvim yılı süresince indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi’nin İndirilemeyecek KDV olarak dikkate alınacağı düzenleniyor. Düzenlemeye göre beş takvim yılı boyunca indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi altıncı takvim yılı itibarıyla indirilemeyecek olup KDV indirimine beş yıllık bir sınırlama getirilmiş olmaktadır.
Giderleştirme için 3 yıl içinde talepte bulunulmalıdır
Beş yıl geçtikten sonra indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi, sonraki döneme devreden katma değer vergisi hesabından çıkarılarak özel bir hesaba alınır. Özel hesaba alınan sonraki döneme devreden katma değer vergisi için, üç yıl içinde mükellefler tarafından yapılacak talep üzerine vergi incelemesi yapılır ve yapılan inceleme sonucuna göre giderleştirilir.
Talepte bulunulmayan katma değer vergisi gider yazılamaz, ancak talepte bulunulmayan ve özel hesaba alınan bu tutarın ne olacağına ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır. Talepte bulunulmayan bu tutarın hesapta kalmaya devam mı edeceği yoksa Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak vergi matrahına mı ekleneceği belirsizdir.
Devreden KDV vergi incelemesine göre gider yazılır
Devreden katma değer vergisi özel hesaba alındıktan sonra mükellef tarafından 3 yıl içinde yapılacak talep neticesinde, Vergi Usul Kanunu’nda düzenlenen zamanaşımı süreleri ile bağlı olmaksızın talep tarihinden itibaren bir yıl içinde yapılacak vergi incelemesi sonucunda giderleştirilir.
Yapılacak inceleme neticesinde giderleştirilmesine karar verilen devreden katma değer vergisi incelemenin tamamlandığı yıla ilişkin gelir veya kurumlar vergisinin tespitinde gider olarak dikkate alınabilir. Yapılacak inceleme esnasında karşıt incelemelere ihtiyaç duyulması halinde, beş yıllık zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle karşıt inceleme yapılacak firmaların defter ve belgelerine ulaşmakta zorluklar yaşanma ihtimali olabileceği unutulmamalıdır.
Yürürlük için yeterli zaman var
Maddenin yürürlük tarihinin 1.1.2030 olduğunu belirtelim. Bu süre zarfında Maliye İdaresi tarafından çıkarılacak olan tebliğ ve sirkülerle düzenlemenin usul ve esasları ile eksikleri ve detaylarının giderileceğini düşünüyorum. Mükellefler tarafından ise katma değer vergisi hesapları daha dikkatli bir şekilde yönetilmeli, devreden katma değer vergisinin hangi dönemden hangi yıldan geldiği hesaplarda ayrıca takip edilmeli ve buna göre talepte bulunulmalıdır.
Dünya | Mahmut Bülent YILDIRIM