Söz konusu kanunun Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girmesi beklenmektedir.

Ka­nunla getirilen ve dikkat çeken düzenle­melerden biri de devreden katma değer vergisinin indirimine getirilen sınır­lama ve indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisinin gider yazma hakkının vergi incelemesi yoluyla kul­landırılmasıdır. Devreden katma değer vergisi, bir vergilendirme döneminde indirilecek katma değer vergisi topla­mının mükellefin vergiye tâbi işlemle­ri dolayısıyla hesaplanan katma değer vergisi toplamından fazla olmasıdır, söz konusu fazlalık sonraki dönemlere devrolur.

KDV indiriminde 5 yıllık sınırlama

Kanunun 20. maddesinde yapılan dü­zenleme ile katma değer vergisi kanunu­nun ‘İndirilemeyecek Katma Değer Ver­gisi’ni düzenleyen 30. maddesinin bi­rinci fıkrasına (f ) bendi eklenerek; ‘beş takvim yılı süresince indirim yoluyla gi­derilemeyen katma değer vergisi’nin İn­dirilemeyecek KDV olarak dikkate alı­nacağı düzenleniyor. Düzenlemeye göre beş takvim yılı boyunca indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi altın­cı takvim yılı itibarıyla indirilemeyecek olup KDV indirimine beş yıllık bir sınır­lama getirilmiş olmaktadır.

Giderleştirme için 3 yıl içinde talepte bulunulmalıdır

Beş yıl geçtikten sonra indirim yoluy­la giderilemeyen katma değer vergisi, sonraki döneme devreden katma değer vergisi hesabından çıkarılarak özel bir hesaba alınır. Özel hesaba alınan son­raki döneme devreden katma değer ver­gisi için, üç yıl içinde mükellefler tara­fından yapılacak talep üzerine vergi in­celemesi yapılır ve yapılan inceleme sonucuna göre giderleştirilir.

Talepte bulunulmayan katma değer vergisi gi­der yazılamaz, ancak talepte bulunul­mayan ve özel hesaba alınan bu tutarın ne olacağına ilişkin bir düzenleme ya­pılmamıştır. Talepte bulunulmayan bu tutarın hesapta kalmaya devam mı ede­ceği yoksa Kanunen Kabul Edilmeyen Gider olarak vergi matrahına mı eklene­ceği belirsizdir.

Devreden KDV vergi incelemesine göre gider yazılır

Devreden katma değer vergisi özel hesaba alındıktan sonra mükellef tara­fından 3 yıl içinde yapılacak talep ne­ticesinde, Vergi Usul Kanunu’nda dü­zenlenen zamanaşımı süreleri ile bağ­lı olmaksızın talep tarihinden itibaren bir yıl içinde yapılacak vergi incelemesi sonucunda giderleştirilir.

Yapılacak in­celeme neticesinde giderleştirilmesi­ne karar verilen devreden katma değer vergisi incelemenin tamamlandığı yı­la ilişkin gelir veya kurumlar vergisinin tespitinde gider olarak dikkate alınabi­lir. Yapılacak inceleme esnasında kar­şıt incelemelere ihtiyaç duyulması ha­linde, beş yıllık zamanaşımı süresinin dolması nedeniyle karşıt inceleme ya­pılacak firmaların defter ve belgelerine ulaşmakta zorluklar yaşanma ihtimali olabileceği unutulmamalıdır.

Yürürlük için yeterli zaman var

Maddenin yürürlük tarihinin 1.1.2030 olduğunu belirtelim. Bu süre zarfında Maliye İdaresi tarafından çıkarılacak olan tebliğ ve sirkülerle düzenlemenin usul ve esasları ile eksikleri ve detayla­rının giderileceğini düşünüyorum. Mü­kellefler tarafından ise katma değer ver­gisi hesapları daha dikkatli bir şekilde yönetilmeli, devreden katma değer ver­gisinin hangi dönemden hangi yıldan geldiği hesaplarda ayrıca takip edilmeli ve buna göre talepte bulunulmalıdır.

Dünya | Mahmut Bülent YILDIRIM