Kimler kira geliri beyan etmek zorundadır?
2024 yılında konut kira geliri elde edenler için 33.000 TL’ye kadar olan tutarlar vergiden istisna tutuluyor. Bu tutarı aşanlar ise beyanname vermek zorunda. İşyeri kira gelirleri için ise 230.000 TL’lik bir beyan sınırı bulunuyor. Stopaja tabi tutulan işyeri kira gelirleri için bu sınır aşılmadıkça ayrıca beyanname verilmesi gerekmiyor. Ancak, hem işyeri hem de konut kira geliri elde edenler, istisna sınırları ve toplam gelir hesaplama larını dikkatle yapmalı. Tevkifata tabi olmayan işyerleri için 13.000 TL’yi aşan gelirlerde, mülk sahibi tarafından yıllık beyanname verilmesi gerekmektedir.
İstisna hakkı kimlere uygulanmaz?
Bazı durumlarda konut kira geliri için sunulan istisnadan yararlanmak mümkün değil. Yıllık toplam geliriniz 870.000 TL yi aşarsa, 33.000 TL’lik istisna hakkınızı kaybedersiniz. Ayrıca, ticari, zirai veya serbest meslek kazancı nedeniyle zaten yıllık beyanname vermek zorunda olanlar da bu muafiyetten faydalanamaz. Birden fazla konuttan kira geliri elde edenler için istisna sadece bir defa uygulanır. Ancak, birden fazla hissedarı olan gayrimenkuller için her bir ortak ayrı ayrı istisna hakkına sahiptir.
Gider yöntemleri: Hangisi daha avantajlı?
Vergiye tabi tutarı hesaplarken iki farklı gider yöntemi seçilebilir:
* Gerçek Gider Yöntemi: Kiraya ilişkin yapılan harcamalar (bakım, onarım, sigorta, faiz, emlak vergisi vb.) belgelenerek gider olarak gösterilebilir. Yüksek gideri olan mükellefler için daha avantajlıdır.
* Götürü Gider Yöntemi: Beyan edilen kira gelirinin %15’i gider olarak kabul edilir. Bu yöntemde belge ibraz zorunluluğu yoktur ancak iki yıl geçmeden gerçek gider yöntemine geçilemez. Vergi avantajı sağlamak için her iki yöntemi de hesaplayarak en uygun olanı seçmek faydalı olacaktır.
Vergi ödemeleri ne zaman yapılacak?
Beyanname verenler, hesaplanan vergiyi iki taksitte ödeyebilir:
* 1. taksit: 2 Nisan 2025
* 2. taksit: 31 Temmuz 2025
Ödemeler internet üzerinden, bankalar aracılığıyla veya vergi daireleri üzerinden gerçekleştirilebilir.
Dijital vergi dairesi üzerinden beyan ve ödeme yöntemleri
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Dijital Vergi Dairesi sistemi, mükelleflerin kira gelirlerini beyan etmelerini ve ödeme işlemlerini hızlı bir şekilde tamamlamalarını sağlamaktadır. Mükellefler, Dijital Vergi Dairesine e-Devlet şifreleri ile giriş yaparak kira gelirlerini sisteme kolayca bildirebilirler. Beyanname doldurma süreci, mükellefin gelir bilgilerine göre otomatik olarak yönlendirilerek hata yapma riskini en aza indirir. Ayrıca, Dijital Vergi Dairesi üzerinden doğrudan vergi ödemesi yapılabileceği gibi, anlaşmalı bankaların internet ve mobil bankacılık hizmetleri aracılığıyla da ödeme işlemleri gerçekleştirilebilir. Bu sistem, vergi dairesine gitmeye gerek kalmadan hem beyan hem de ödeme işlemlerini tamamlamayı mümkün kılar.
Zamanında beyanname vermeyenleri neler bekliyor?
Beyanname vermeyenler, 33.000 TL’lik istisna hakkını kaybeder ve kira gelirinin tamamı vergilendirilir. Ayrıca, gecikme faizi ve usulsüzlük cezası gibi ek maliyetlerle karşılaşılabilir. Vergi dairesi, mükellefleri banka hesap hareketleri, e-Devlet kayıtları ve çapraz denetimler ile tespit edildiğinden, kira gelirini eksik ya da hiç beyan etmeyenler ciddi yaptırımlarla karşılaşılır. Ancak, beyanname süresi geçtikten sonra fark edilmeden pişmanlıkla başvuru yapılırsa, ceza ödemeden beyan süreci tamamlanabilir.
Sonuç olarak
Hiç şüphesiz kira gelirlerinin süresinde beyan edilmesi, beyan etmemenin maliyetine kıyasla her zaman daha avantajlıdır. Başta 33.000 TL’lik istisna hakkı olmak üzere, süresinde verilen beyannameler mükellefe önemli avantajlar sağlar. Beyan süresi kaçırıldığında, istisna hakkının kaybı, vergi cezası ve gecikme faizi gibi ek yükümlülükler ile karşılaşılır ve vergi yükü beklenenden çok daha fazla artabilir.
* O yüzden süresinde beyan verin, yarın rahat edin!
* Vergi geleceğimizdir.
