Kurul Baş­kanlığının görev ve yetkileri hâlihazırda 10.07.2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 sayılı Cumhur­başkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhur­başkanlığı Kararnamesiyle düzenlen­miş bulunmaktadır. Hazine ve Maliye Bakanlığı Birimleri arasında önemli bir yere sahip olan MASAK, suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi noktasında önemli çalışma­lar yapmaya devam ediyor. 2024 Yılı Fa­aliyet Raporu bu hafta başında Kurulun internet sayfasında yayımlandı. Rapor 2024 yılına ilişkin önemli veriler içer­mekte olup bunları ana hatlarıyla ele al­maya çalışalım.

Entegre mali istihbarat

2024 yılı itibariyle Kurum entegre bir istihbarat sistemi kullanmakta ve kuru­mun kullanmış olduğu sistemle, kamu kurumları ve özel sektör yükümlüleri başta olmak üzere çok sayıda paydaş ile entegre biçimde çalışılmakta ve bu ya­pı sayesinde yazışmalar hızlı, güvenli ve sistematik şekilde gerçekleştirilerek işlem süreleri azaltılmaktadır.

Yapay zekâ desteği

Kurum tarafından yapay zekâ des­tekli kalite kontrol modülleri devre­ye alınmıştır. Doğal dil işleme (NLP) teknikleri ve makine öğrenmesi algo­ritmaları yardımıyla şüpheli işlem bil­dirimlerinin içeriği analiz edilmekte, eksik ya da tutarsız alanlar otomatik ola­rak tespit edilerek bildirim kalitesi art­makta, analiz süreçleri daha verimli ha­le gelmektedir. Yapay zekâ destekli ağ analiz sistemleri ile kişi, kurum, işlem ve varlıklar arasındaki karmaşık ilişkiler haritalandırılmakta; erken uyarı ve örüntü tespiti yapılmaktadır.

Şüpheli işlem bildirimi

Suçtan kaynaklanan malvarlığı değer­lerinin aklanması veya terörizmin fi­nansmanı şüphesi taşıyan işlemler şüp­heli işlemler olarak adlandırılır ve bu işlemleri gerçekleştiren ya da aracı­lık edenler bu işlemleri kuruma bildir­mek zorundadırlar. 2014 yılı Faaliyet Raporuna göre 1.065.825 kişi hakkında 558.595 adet şüpheli işlem bildirimi ya­pılmış ve bildirimlerin % 81 i analiz edil­miş. Bildirimde bulunan yükümlülerin başında bankalar gelmektedir. Bankaları sırasıyla ödeme ve elektronik para kuru­luşları ile kripto varlık hizmet sağlayıcı­ları takip etmektedir.

Suç kategorileri neler

Faaliyet raporuna göre, 2024 yılı bil­dirimlerinin suç kategorisine göre dağı­lımında; vergi kaçakçılığı ve vergi kaçır­ma, yasa dışı bahis ve kumar oynatma ile başkası hesabına işlem yapıldığının be­yan edilmemesi suçları öne çıkıyor.

İşlem ertelemeleri

İşlem ertelemesi, yükümlüler nezdin­de veya bunlar aracılığıyla yapılmaya te­şebbüs edilen ya da hâlihazırda devam eden işlemlerin, işleme konu malvarlı­ğının aklama veya terörizmin finansma­nı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüphe bulunması halinde askıya alınması veya gerçekleşmesine izin verilmemesi uygu­lamasıdır. 2024 yılında kuruma toplam 15.768 adet işlem erteleme talebi iletil­miş, bunlardan 4.994’ü hakkında işlem erteleme kararı verilmiştir. Bu işlemler­den 2.114 ü dolandırıcılık, 1.655 i yasa dı­şı bahis, 358 i terörün finansmanı, 353 ü vergi kaçırma, 155 i aklama, 147 si uyuş­turucu kaçakçılığına ilişkindir.

Mal varlığı dondurma

6415 Sayılı “Terörizmin Finansmanı­nın Önlenmesi Hakkında Kanun” kapsa­mında Birleşmiş Milletler Güvenlik Kon­seyi Kararı, Yabancı Devlet talebi veya Ül­kemizde mahkeme kararlarına istinaden 2024 yılında 69 gerçek kişi ve 19 tüzel ki­şinin mal varlığı dondurulmuştur.

Kaynak: Dünya | Mahmut Bülent YILDIRIM