Eğer bu vergisel yükümlülüklerini aksatırlarsa hem sporcular hem kulüpler zarara giriyor. Sporcular yıllık beyannamelerinde daha çok vergi ödemek zorunda kalıyorlar, kulüplerse vergi iadesi imkânından yararlanamıyor.
50 MİLYON KAZANCA 12 MİLYON ZARAR
Öncelikle sporcular açısından durumu inceleyelim... Sporcuların zararlarını, bir süper lig futbolcusu üzerinden örnekleyelim: 2023 yılı içinde kulübünden (toplamda) net 50 milyon lira (maaş, prim vb.) ödeme alan/alacak olan bir futbolcu için zararın tutarı 12 milyon 500 bin lirayı buluyor. Kulüpler, sözleşmeli futbolcusuna net 50 milyon lira ödediğinde, 12 milyon 500 bin lira da Maliye’ye gelir vergisi (GV) ödemek zorunda. 50 milyon liranın; yıl içinde hangi ayda ne kadarı ödeniyorsa ödenen brüt tutarın yüzde 20’sinin de Maliye’ye ödenmesi zorunlu (50 milyon net ödemenin brütü 62 milyon 500 bin lira olduğundan, yüzde 20 oranındaki stopaj tutarı 12 milyon 500 bin lira olarak hesaplanır).
Diğer yandan futbolcuların da bizzat yerine getirmeleri gereken vergisel yükümlülükleri var. Yıllık geliri 1 milyon 900 bin liranın üzerinde olan sporcular, ertesi yıl mart ayında, geçmiş yılda aldıkları tüm maaş, prim vb. üzerinden Gelir Vergisi beyannamesi vermek ve yüzde 15 ila 40 oranlarında vergi ödemek zorundalar. Süper lig futbolcularının hemen hepsi yüksek ücret elde ettiklerinden (gelirlerinin büyük çoğunluğu için) yüzde 40 oranında vergi ödemek zorundalar.
CEZA İKİ KATINA ÇIKIYOR
Tabloda görüleceği üzere yıllık beyanname verecek futbolcu; kulübünün yıl içinde stopaj yoluyla ödediği (12.5 milyon lira) vergiyi, kendi hesaplanan vergisinden mahsup etme (düşme) imkânına sahip. Ancak kulübü yıl içinde ödemesi gereken vergiyi eğer aksatmışsa, mahsup imkânı da ortadan kalktığından bu kez futbolcunun ödeyeceği vergi yaklaşık iki katına (24 milyon 847 bin liraya) çıkıyor. Eğer kulübü yıl içinde ödemesi gereken stopajları aksatamamış olsaydı bu kez 12 milyon 347 bin liralık vergi ödeyecekti.
Futbolcuların ücretleri daha çok Euro üzerinden konuşulduğundan tutarları Euro olarak da belirtelim. Kulübünden yılda yaklaşık 1.7 milyon Euro (50 milyon lira) kazanan futbolcunun, yıl içi ödenmesi gereken stopaj tutarı olan 420 bin Euro (12 milyon 500 bin lira) eğer Maliye’ye ödenmezse, futbolcunun yıllık beyanname ile ödeyeceği vergi 416 bin eurodan (12 milyon 347 bin liradan) 836 bin euroya (24 milyon 847 bin liraya) çıkar.
Dolayısıyla yıliçi vergisel yükümlülükleri yerine getirmeyen kulüpler, futbolcularının (ertesi yıl) daha yüksek vergi ödemesine neden olurlar.
KULÜPLERE BEŞ GÜN İÇİNDE VERGİ İADESİ
22 Temmuz 2023’te kulüplere yapılacak ‘vergi iadesi’ hakkında yönetmelik de yayımlandı. Yönetmeliğe göre kulüplere vergi iadesi yapabilmek için öncelikle sporcu ücretleri üzerinden hesaplanan Gellir Vergisi (GV) stopajlarının Maliye’ye beyan edilip ödenmesi gerekiyor. GV stopajının kulüplerce Maliye’ye ödenmesinden sonraki beş iş günü içerisinde, Maliye tekrar kulüplerin banka hesaplarına ödedikleri vergiyi iade ediyor. İade edilen vergi, yalnızca amatör faaliyetler için yapılan harcamalarda kullanılabiliyor.
Dolayısıyla eğer kulüpler GV stopaj ödeme yükümlülüğünü yerine getirmezse kendileri de zarara giriyor. Ayrıca Maliye’den iade alabilecekleri ‘vergi iadesi’ imkânından mahrum kalıyorlar. Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından tescil edilmiş olan spor kulüpleri ve spor anonim şirketleri, ödedikleri vergiyi devletten geri alarak; amatör sporcularına, çalıştırıcılarına, iaşe, ibate, seyahat, sağlık, eğitim-öğretim tesislerinin inşası gibi harcamalarına kaynak yaratabilecekken, stopaj ödemelerini aksattıkları için çok önemli bir gelir kaleminden yararlanma imkanını kaybedebiliyorlar.
Yeni vergi iadesi yönetmeliği de dikkate alındığında; spor kulüplerinin ve spor anonim şirketlerinin çifte zararı yaşamamak adına muhtasar beyanname ile beyan edip ödemek zorunda oldukları vergisel ödevleri aksatmadan yerine getirmeleri daha da önemli hale geldi. Bu nedenle kulüplerin önümüzdeki dönemde vergi ödemelerine ayrı bir özen göstermeleri gerekecek.