Ülkemizde Ar-Ge faaliyetleri 5746 sayılı yasa kapsamında 2008 yılından beri teşvik edilmektedir. Bu düzenleme ilk başta sadece Ar-Ge faaliyetlerini desteklemekte iken, 2016 yılında 6676 sayılı yasayla 5746 sayılı Kanun’da yapılan değişiklik neticesinde, “TASARIM FAALİYETLERİ” de destek kapsamına alınmıştır. Bu makalemizin yazılış gayesi “Bilişim ve İletişim” sektöründe faaliyet gösteren “Sinema, Dizi ve Televizyon Programları” yapımcılarını bilgilendirmek ve 5746 sayılı Ar-Ge ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un sağlamış olduğu teşviklerden yararlanmaları konusunda farkındalık yaratmak ve yol gösterici olmaktır.
1- Tasarım Faaliyetlerine Sağlanan Teşvikler Nedir?
5746 sayılı yasa çerçevesinde yürütülen tasarım faaliyetlerine sağlanan teşvikler aşağıda yer almaktadır.
v Tasarım indirimi
v Gelir vergisi stopaj teşviki
v Damga vergisi istisnası
v Gümrük vergisi istisnası
v SGK işveren prim desteği
2- Tasarım faaliyeti nedir?
Sanayi alanında ve Cumhurbaşkanı’nın uygun göreceği diğer alanlarda katma değer ve rekabet avantajı yaratma potansiyelini haiz, ürün veya ürünlerin işlevselliğini artırma, geliştirme, iyileştirme ve farklılaştırmaya yönelik yenilikçi faaliyetlerin tümü, tasarım faaliyeti olarak tanımlanmıştır.
3- Sinema Filmi, Video ve Televizyon Programı Yapım Faaliyetleri Tasarım Faaliyetlerine Sağlanan Teşviklerinden Yararlanabilir mi?
5746 sayılı Kanun’un 2’nci maddesinin 1’inci fıkrasının “j” bendi uyarınca; sanayi alanında ve Bakanlar Kurulunun uygun göreceği diğer alanlardaki tasarım faaliyetlerinin destekleneceği belirtilmektedir.
Bu kapsamda alınan 2016/9094 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile, Avrupa Topluluğu’nda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması’na (NACE Rev.2) göre aşağıda yer alan faaliyetler desteklenecek tasarım faaliyetleri kapsamına alınmıştır.
“a- J) Bilgi ve İletişim başlığı altında yer alan
59.11 – Sinema filmi, video ve televizyon programları yapım faaliyetleri
59.12 – Sinema filmi, video ve televizyon programları çekim sonrası faaliyetleri
…
c- R) Kültür, Sanat, Eğlence, Dinlence ve Spor başlığı altında yer alan
90.02 – Gösteri sanatlarını destekleyici faaliyetler”
İzleyen kısımda ise yukarıda belirtilen faaliyetlerin kapsadıkları alanlar ele alınacaktır.
3.1- Sinema filmi, video ve televizyon programları yapım faaliyetleri neleri kapsıyor?
Avrupa Topluluğu’nda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflaması’na (NACE Rev.2) göre bu sınıf; sinema filmleri, videolar, televizyon programları (televizyon dizileri, belgeseller vb.) veya televizyon reklamlarının yapımını kapsamaktadır.
3.2- Sinema filmi, video ve televizyon programları çekim sonrası faaliyetler neleri kapsıyor?
Bu sınıf, sinema film laboratuvarlarının faaliyetleri ve animasyon filmleri için özel laboratuvarların faaliyetleri de dahil, redaksiyon, film/kaset aktarımı, başlıklandırma, alt başlıklandırma, jenerik, alt yazı verilmesi, bilgisayar ile üretilen grafikler, animasyon ve özel efektler, sinema filmlerinin banyo edilmesi ve işlenmesi gibi, çekim sonrası faaliyetler ile arşiv film kütüphaneleri vb.nin faaliyetlerini kapsamaktadır.
3.3- Gösteri sanatlarını destekleyici faaliyetler neleri kapsıyor?
Bu sınıf aşağıdakileri kapsamaktadır:
- Canlı tiyatro oyunlarının, konserler ve opera veya dans ve diğer sahne temsillerinin sahneye konulmasına yönelik sahne sanatlarına yardımcı faaliyetler:
* yönetmenler, yapımcılar, sahne tasarımcıları, dekoratörler, sahne değiştiricileri, ışık mühendisleri ve benzerlerinin faaliyetleri.
- Tesislerde olsun ya da olmasın, canlı sanat etkinliklerinin yapımcıları veya girişimcilerinin faaliyetleri.
4- Bir Yapımcı Olarak Tasarım Merkezi Destek Ve Teşviklerinden Yararlanmak İçin Ne Yapmalıyım?
5746 sayılı yasa çerçevesinde tasarım merkezlerine sağlanan destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilmeniz için öncelikle sürdürülebilir tasarım projeleri üretmeli, üretmiş olduğumuz projeleri ilgili bakanlığa sunmalı ve sunulan projeler için Bakanlık komisyonundan kabul alınmalıdır. Bu süreç olumlu sonuçlandığı vakit, tasarım merkezi belgesini almaya hak kazanır ve tasarım merkezi olduktan sonra tasarım merkezi hak sahipliğini kaybetmemek adına sürekli proje üretmelisiniz.
Diğer taraftan; kriterleri kanun ve yönetmelik çerçevesinde belirlenen, bil fiil yürütülen tasarım projelerinde ayrı bir fiziki alanda çalışan, projelerle uyumlu asgari 10 tam zaman eşdeğer tasarım personeli istihdam edilmesi gerekmektedir.
5- Tasarım Faaliyeti Olarak Nitelenen Sinema, Dizi ve Televizyon Programları Sipariş Usulü Yapılabilir mi?
5746 sayılı Kanun’un 3’üncü maddesinin 9’uncu fıkrası gereği, tasarım merkezleri üretmiş oldukları projeleri fiilen yürütebilecekleri gibi teknik kapasitesi yeterli olmayan kişilere ait projeleri de sözleşme çerçevesinde üstlenebilir; bu tasarım projelerini yüklenici olarak siparişi veren adına gerçekleştirebilir.
Örneğin bir TV kanalı ya da dijital platform, bir dizi film projesinin yapımını tasarım merkezi belgesi almış bir yapımcı ile sözleşme çerçevesinde sipariş usulünde gerçekleştirebilir.
6- Tasarım Faaliyeti Olarak Nitelenen Sinema, Dizi ve Televizyon Programlarının Sipariş Usulü Yaptırılması Halinde Sağlayacağı Avantaj Nedir?
Tasarım faaliyetinin sipariş usulünde yapılması halinde bu faaliyetlere ilişkin olarak yapılan harcamaların sadece yüzde ellisi tasarım merkezi tarafından, bu harcamaların kalan yüzde ellisi ise siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından indirim olarak dikkate alınabilir. Siparişi verenin gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmaması halinde tasarım indiriminin yüzde yüzü merkez tarafından indirim konusu yapılabilir.
Diğer taraftan, siparişi veren, sipariş verilmesine ilişkin kağıtlara ait damga vergisi istisnasından da yararlanır.
KPMG | Şaban Atuçuran