Bir kişinin emekli olabilmesi için temelde üç şartı sağlaması gerekir. Yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi. İlk kez 1 Ekim 2008 sonrası sigortalı olan kişiler için ise sigortalılık süresi, 8 Eylül 1999 öncesi sigortalılar için ise yaş şartı söz konusu değil. Yaşı doldurmak için beklemekten başka çare yok. Ancak prim eksiği için çoğu kez fiili olarak çalışmak yerine "bir yerden sigortalı gösterilmek" yolu seçiliyor. Dolandırıcılar da tam bu noktada devreye girerek vatandaşı sahte işyerleri üzerinden "sigortalı göstererek" dolandırıyorlar.
BORÇLANMA YAPILIYOR
Emeklilik için yaşı gelmiş ancak yeteri kadar çalışması olmadığı için aylık bağlatamayan kişiler, öncelikle borçlanma yoluna gidiyorlar. Genellikle kadın sigortalılar doğum, erkek sigortalılar ise askerlik borçlanması ile prim ödeme gün sayısını artırıyorlar. Ancak borçlanmaya rağmen gerekli prim ödeme gün sayısına ulaşılamazsa bu durumda "bir yerden sigortalı gösterilmek" hilesi devreye giriyor. İşte bu ihtiyacı bilen dolandırıcılar sahte işyerleri açarak para karşılığında vatandaşları sigortalı gösterip SGK'nın vatandaşa emekli aylığı bağlamasını ya da doğum raporu parası ödemesini sağlıyorlar.
AYLIKLAR KESİLEBİLİR
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) bu sahte işyerleri ve sigortalılar için düğmeye bastı. Gelir İdaresi ile işbirliği halinde nokta atışı denetimlere başlandı. Bu da sahte işyerlerinden sigortalı gösterilenlerin sigortalılıklarının ve bağlanmışsa aylıklarının iptaline neden oluyor. "Bir yerden sigortalı gösterilmek" masum bir davranış değil. Fiili çalışmaya dayanmayan sigortalılıklar ileride iptal edilir ve bağlanmışsa aylıklar kesilerek faiziyle geri istenir.
SAHTE İŞYERİ NE DEMEK?
Sahte işyeri, gerçekte var olmayan, hiçbir ticari ve mesleki faaliyeti olmadığı ve somut bir varlığı bulunmadığı halde, sahte sigortalılık bildirimi yapmak amacıyla, çoğu kez gerçekte var olmayan adresler beyan edilerek sadece sahte sigortalı bildirmek amacıyla işyeri dosyası tescil edilen yerler.
E-DEVLET'TEN İZLEMEK MÜMKÜN
Sigortalı çalışanlar sigortalılık durumlarını e-devlet üzerinden hizmet sunan e-sgk uygulamasıyla izleyebiliyorlar. SGK sahte işyeri denetimleri sürerken, sigortalıların aylık prim ve hizmet bildirgelerine bazı kodlar işliyor. Hizmet dökümünde işyerinin karşısında (S), (Ş) ve (K) ibareleri görünüyorsa işyeri hakkında inceleme yapılıyor ya da yapılmış ve işyeri sahte olarak tescil edilmiş demektir. (S) ibaresi sahte işyeri anlamına geldiği için hizmet dökümünde bu ibareyi gören sigortalının fiili çalışması yoksa dolandırıcıların oyununa gelmiş olması söz konusudur. Tescil edilmiş işyerleri arasında sahte olma potansiyeli yüksek olan işyerleri "Kontrollü İşyeri" olarak işaretleniyor. Hizmet dökümünde bu ifadeyi gören sigortalıların da dolandırıcıların oyununa düşmüş olma ihtimali yüksek.
ÖZELLİKLE HAMİLELER İÇİN YAPILIYOR
Sahte işyeri vasıtasıyla vatandaşı dolandıranların hedefinde genellikle hamile olup doğum parası almak isteyen kadınlar ve emekli aylığı bağlatmak için prim günü eksik kişiler var. Bu kişilere seni ayda "2.500- 3.000 TL'ye sigortalı gösteririm" diyerek yaklaşan dolandırıcılar, bu kişilerden toplu para alıyorlar ve sigortalı göstererek aylık alabileceklerine inandırıyorlar.